Δεινόσαυροι με φτερά!

Το απολίθωμα που βρέθηκε από Κινέζους παλαιοντολόγους στη βραχώδη περιοχή Σανγκχέσου,

ενισχύει ακόμη περισσότερο την ιδέα ότι τα πουλιά αποτελούν εξέλιξη των δεινοσαύρων

Ανακαλύφθηκε, στην Κίνα, τo πρώτο απολίθωμα δεινοσαύρου με φτερά. Ελάχιστοι πια αμφισβητούν την ιδέα ότι τα πουλιά αποτελούν, τελικά, εξέλιξη των δεινοσαύρων.

Το νέο απολίθωμα ήρθε επίσης να επιβεβαιώσει πως τα φτερά εμφανίστηκαν πολύ πριν... ανακαλυφθεί η χρησιμότητά τους, πολύ πριν συνδυαστούν, δηλαδή, με το πέταγμα. Το πλάσμα που ανακάλυψαν Κινέζοι παλαιοντολόγοι, στη βραχώδη περιοχή Σανγκχέσου, κοντά στην πόλη Τσαογιάνγκ, φαίνεται να προσθέτει πολύτιμα στοιχεία στο παζλ της εξέλιξης των ειδών. Το απολίθωμα, με το παράξενο όνομα «ΒΡΜ 1 3-13», έχει μέγεθος φασιανού και φαίνεται πως ολόκληρο το σώμα του ήταν καλυμμένο με φτερά. Πολύ καλά διατηρημένο βρέθηκε το φτέρωμά του στα πόδια και στην άκρη της μακριάς ουράς του.

Σύμφωνα με τον παλαιοντολόγο Μark Νoreil, από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Νέας Υόρκης και το περιοδικό «Νature», όπου παρουσιάζεται το νέο απολίθωμα, το φτέρωμα του συγκεκριμένου δεινοσαύρου είναι εντυπωσιακά... μοντέρνο.

Δεν μοιάζει, δηλαδή, με τα ίχνη φτερών που είχαν βρεθεί παλιότερα σε απολιθώματα δεινοσαύρων, επίσης στην Κίνα, και ήταν σαν χνούδι. «Αναμφισβήτητα, πρόκειται για μοντέρνο φτέρωμα: υπάρχει ένα ραχιαίο τμήμα από επάνω έως κάτω και φτερά που φεύγουν προς τα πλάγια.

Είναι φτέρωμα όμοιο μ' αυτό που μέχρι σήμερα βρίσκαμε μόνο σε πουλιά και σε πρωτόγονα αρπακτικά - μια ομάδα ζώων που μοιάζουν με πουλιά, τα οποία οι παλαιοντολόγοι δεν τα κατατάσσουν στους δεινοσαύρους, αλλά τα θεωρούν προγόνους των πουλιών, καθώς, ενώ είχαν φτερά, δεν πετούσαν».

Αντίθετα, το απολίθωμα που μόλις ανακαλύφθηκε, ανήκει στην κατηγορία των αρπακτικών δεινοσαύρων: στην ομάδα των δρομεοσαύρων, στην οποία συγκαταλέγονται μικρά σε μέγεθος είδη, τα οποία έχουν χαρακτηριστεί ως συγγενικά των πουλιών. Έχει πολύ στενή σχέση με το είδος Αρχαιοπτέρυξ (που είχε ανακαλυψθεί πριν από μερικά χρόνια) και σύμφωνα με τον Νoreil «με το νέο αυτό απολίθωμα, νομίζω κλείνει οριστικά ο διάλογος για το αν τα πουλιά αποτελούν εξέλιξη των δεινοσαύρων. Είναι πια σαφές πως έτσι συνέβη».

Σκοτεινά σημεία

Σύμφωνα με τον David Ρerkins, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Ηarvard, δύο είναι οι πιο επαναστατικές στιγμές στην ιστορία της εξέλιξης: όταν οι δεινόσαυροι απέκτησαν φτερά και όταν, τα μετέπειτα είδη έμαθαν να τα χρησιμοποιούν για να πετούν. Κανείς δεν γνωρίζει με λεπτομέρειες το «πώς» και το «γιατί». Υπάρχουν σκοτεινά σημεία, ωστόσο πιθανολογείται πως τα προϊστορικά ζώα απέκτησαν φτερά, προκειμένου να ξεπεράσουν ένα πολύ σημαντικό εμπόδιο: ίσως ξαφνικό και πολύ έντονο κρύο.

Σίγουρα ξαφνικό. Γιατί «ξαφνική» ήταν και η αλλαγή. Αν κρίνει κανείς με βάση τον γεωλογικό χρόνο, θα την χαρακτήριζε απότομη: «Διαβάζοντας κανείς τα απολιθώματα, συνειδητοποιεί πως τα πουλιά ήρθαν ξαφνικά, χωρίς τίποτα να προειδοποιεί για την εμφάνισή τους». Οι δεινόσαυροι εμφανίστηκαν στη Γη πριν από 225 εκατομμύρια χρόνια. Τα πρώτα θαλασσοπούλια, που μοιάζουν με τα σημερινά, έκαναν την εμφάνισή τους πριν από 95 εκατομμύρια χρόνια. Εξήντα πέντε εκατομμύρια χρόνια πριν, οι δεινόσαυροι, οι πτερόσαυροι και πολλές ακόμη μορφές ζωής, εξαφανίστηκαν. Σχεδόν αμέσως μετά (πριν από τριάντα πέντε εκατομμύρια χρόνια) τα πουλιά άρχισαν «ειδικεύονται» στο πέταγμα, πήραν την εικόνα που έχουμε γι' αυτά σήμερα...

TA NEA