ΥΛΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

Υ1. ΧΗΜΕΙΑ

1^Ο Εξάμηνο, 5 διδακτικές μονάδες, (3Μ+2Ε)

ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ Μ.: Ανόργανος: Χημεία. Περιοδικό σύστημα. Επιδράσεις μεταξύ μορίων – καταστάσεις ύλης (ομοιοπολικές δυνάμεις, δυνάμεις μεταξύ ιόντων, υδρογονικός δεσμός, μεταλλικός δεσμός, τρόποι περιγραφής γεωμετρικής δομής των κρυστάλλων, πολυμορφισμός-ισομορφισμός κλπ. Χημική Θερμοδυναμική – Χημική ισορροπία. Χημική κινητική – Μηχανισμοί αντιδράσεων. Σύμπλοκα – Εφαρμογές συμπλόκων. Αναλυτική Χημεία. Χημική ισορροπία διαλυμάτων. Γινόμενο διαλυτότητας. Οξειδο-αναγωγή. Ιδιότητες ιόντων και Γενική ανάλυση ιόντων. Ογκομετρήσεις. Οργανική Χημεία. Γενικά περί οργανικών ενώσεων. Φυσικά προϊόντα: πολυμερή, ρητίνες, μακρομόρια, χουμικά συστατικά εδαφών. Πετροχημικά και πετροχημικές διεργασίες.

Υ2. ΦΥΣΙΚΗ

1^Ο Εξάμηνο, 5 διδακτικές μονάδες, (3Μ+2Ε)

Υ3. ΓΕΩΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ – ΓΕΩΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ

1^Ο Εξάμηνο, 6 διδακτικές μονάδες, (4Μ+2Ε)

ΒΑΙΟΠΟΥΛΟΣ: Βασικοί τύποι της άλγεβρας και της τριγωνομετρίας. Σύντομη επισκόπηση του διαφορικού και ολοκληρωτικού λογισμού μιας μεταβλητής. Σειρές άπειρων όρων-Σειρές Taylor. Συναρτήσεις πολλών μεταβλητών-Μερική Παράγωγος-Ολικό Διαφορικό. Διπλά και τριπλά ολοκληρώματα. Επικαμπύλια ολοκληρώματα. Διανυσματικές συναρτήσεις (με έμφαση στους τελεστές div, curl, Laplace και στα θεωρήματα Gauss και Stokes). Άλγεβρα πινάκων, ιδιοτιμές, ιδιοδιανύσματα. Στοιχεία θεωρίας πιθανοτήτων και στατιστικής (έννοια της πιθανότητας, παράμετροι πληθυσμών και κατανομών, βασικές κατανομές, η έννοια του διαστήματος εμπιστοσύνης). Στοιχεία γραμμικής παλινδρόμησης, με έμφαση στην ευθεία ελαχίστων τετραγώνων και στην έννοια του συντελεστή γραμμικής συσχέτισης.

Υ4. ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ & ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ

2^Ο Εξάμηνο, 6 διδακτικές μονάδες, (2Μ+4Ε)

ΒΑΙΟΠΟΥΛΟΣ: Δομικά στοιχεία και δομή του Ηλεκτρονικού Υπολογιστή. Δυαδικό σύστημα. Έννοια της πληροφορίας. Δίκτυα Υπολογιστών – Τηλεματική. Τεχνητή Νοημοσύνη – Έμπειρα Συστήματα. Λειτουργικά συστήματα. Αλγόριθμοι, λογικά διαγράμματα, γλώσσες προγραμματισμού (FORTRAN-BASIC).

Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (GIS) : Βασικές αρχές λειτουργίας (εισαγωγή δεδομένων, επίπεδα πληροφορίας, τοπολογία). Είδη γεωγραφικών δεδομένων (διανυσματικά συστήματα, συστήματα καννάβου, γεωγραφικές βάσεις δεδομένων). Θεματική Χαρτογραφία, Στατιστική Ανάλυση. Δισδιάσταστη και τρισδιάστατη απεικόνιση γεωγραφικών και γεωλογικών δεδομένων.

ΓΕΩΦΥΣΙΚΗ: Βασικές αρχές λειτουργίας υπολογιστών – Λειτουργικά συστήματα MSDOS – Windows – Unix. – Περιβάλλον Δικτύου – Χειρισμός διαδικτύου. – Ανάλυση Εφαρμογών – Λογικά Διαγράμματα – Γλώσσες Προγραμματισμού (Fortran – Basic). Αρχές Χαρτογράφησης – Συστήματα Γεωγραφικών και Καρτεσιανών Προβολών – Μετασχηματισμοί Συντεταγμένων – Τύποι Δεδομένων – Χωρική Διάσταση Δεδομένων – Εισαγωγή δεδομένων - Τοπολογία – Θεματικά επίπεδα – Σχεδιασμός ΓΣΠ – Βάσεις Δεδομένων – Απεικόνιση Δεδομένων (Χαρτες – Διαγράμματα κλπ) – Μέθοδοι Χαρτογραφικής Αναλύσεις - Συσχετίσεις Θεματικών Επιπέδων.

Υ5. ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑ – ΚΡΥΣΤΑΛΛΟΓΡΑΦΙΑ

1^Ο Εξάμηνο, 5 διδακτικές μονάδες, (3Μ+2Ε)

Εισαγωγή στην ορυκτολογία. Γεωμετρική κρυσταλλογραφία. (στοιχεία συμμετρίας, συμμετρία πλέγματος, στερεογραφική προβολή). Οπτική κρυσταλλογραφία. Οπτική ταξινόμηση ορυκτών. Πετρογραφικό μικροσκόπιο. Τριαξονικά ελλειψοειδή. Εισαγωγή στην περιθλασιμετρία ακτίνων Χ.

Υ6. ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑ

2^Ο Εξάμηνο, 7 διδακτικές μονάδες, (3Μ+4Ε)

Φυσικές ιδιότητες ορυκτών. Ιδιότητες μηχανικής συνάφειας (χρώμα, λάμψη, σκληρότητα). Χημική σύσταση, δομή, και χημικές ιδιότητες ορυκτών (χημικοί δεσμοί σύνταξη ατόμων και ιόντων σε κρυσταλλικό πλέγμα, ισομορφία, πολυμορφία, απόμειξη, ψευδομόρφωση). Σχηματισμός και ανάπτυξη ορυκτών, δομικές ατέλειες. Παραγένεση ορυκτών. Προσδιορισμός χημικού τύπου ορυκτών από τη χημική ανάλυση με χρήση Η/Υ. Περιγραφή των ορυκτών: Αυτοφυή στοιχεία, σουλφίδια, οξείδια-υδροξείδια, αλογονούχα, ανθρακικά, φωσφορικά και πυριτικά ορυκτά. Ορυκτοδιαγνωστική και προσδιορισμός ορυκτών με πολωτικό μικροσκόπιο.

Υ7. ΜΑΚΡΟΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ

2^Ο Εξάμηνο, 8 διδακτικές μονάδες, (4Μ+4Ε)

ΚΑΡΑΚΙΤΣΙΟΣ: Αντικείμενο έρευνας και μέθοδοι μελέτης της Παλαιοντολογίας. Συμβολή της παλαιοντολογίας στις Γεωεπιστήμες. Απολίθωμα. Τύποι απολιθωμάτων. Παλαιοϊχνολογία. Τρόποι απολίθωσης. Βασικές έννοιες παλαιοοικολογίας, ταφονομίας. Θεωρίες και νόμοι εξελίξεως. Απολιθώματα και χρονολόγηση. Αρχές ταξινομήσεως. Βασικοί κανόνες ονοματολογίας. Συστηματική ταξινόμηση. Έννοια του γένους και είδους. Οι πρώτες ενδείξεις ζωής. Εξέλιξη των απολιθωμάτων στον γεωλογικό χρόνο. Μεγάλα βιολογικά γεγονότα. Μακροπαλαιοντολογία. Παλαιοζωολογία: Ασπόνδυλα: Σπόγγοι Κοιλεντερωτά, Βραχιονόποδα, Σκώληκες, Μαλάκια, Εχινόδερμα, Αρθρόποδα, Γραπτόλιθοι. Κυριότεροι αντιπρόσωποι στις ελληνικές διαπλάσεις. Σπονδυλωτά: Τρόποι απολίθωσης, Εξέλιξη, Βιοστρωματογραφία, Ταξινόμηση. Ιχθύες, Αμφίβια, Ερπετά, Πτηνά, Θηλαστικά. Αντιπρόσωποι στον ελληνικό χώρο. Παλαιοανθρωπολογία: Εξέλιξη Πρωτευόντων. Ανθρωπίδες. Αυστραλοπίθηκοι. Παράνθρωποι. Homo. Σύγχρονος άνθρωπος. Πολιτισμική εξέλιξη. Παλαιοντολογικές ανασκαφές. Παλαιοβοτανική: Μέθοδοι μελέτης. Η σημασία του φυτικού κόσμου στην ατμόσφαιρα, το κλίμα και την εξέλιξη της ζωής. Εξέλιξη του φυτικού κόσμου στις διάφορες γεωλογικές περιόδους, χαρακτηριστικοί αντιπρόσωποι. Φυτικοί κλιματολογικοί δείκτες. Φυτικά απολιθώματα στον ελληνικό χώρο. Απολιθωματοφόροι Γεώτοποι: Αρχές γεωδιατήρησης και προστασίας της Γεωλογικής κληρονομιάς. Γεωλογικά πάρκα. Εκπαιδευτικοί γεώτοποι.

Υ8. ΜΙΚΡΟΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ

3^Ο Εξάμηνο, 5 διδακτικές μονάδες, (3Μ+2Ε)

ΚΑΡΑΚΙΤΣΙΟΣ: δειγμάτων. Βασικές γνώσεις οπτικής και ηλεκτρονικής μικροσκοπίας. Τρηματοφόρα (Πρωτόζωα): Παλαιοοικολογία, εξέλιξη, βιοστρωματογραφία, γεωγραφική εξάπλωση. Τυπικά γένη βενθονικών και πελαγικών αντιπροσώπων με ιδιαίτερη αναφορά στις διαπλάσεις του ελληνικού χώρου. Ασβεστολιθικό ναννοπλαγκτόν. Ακτινόζωα. Κωνόδοντα, Βρυόζωα. Πτερόποδα, Οστρακώδη, Φύκη, Σχιζόφυτα. Βιοστρωματογραφικές και παλαιοοικολογικές εφαρμογές. Αντιπρόσωποι στις ελληνικές διαπλάσεις. Μικροθηλαστικά: Τρόπος μελέτης και συλλογής. Χαρακτηριστικές ομάδες. Αντιπρόσωποι στον ελληνικό χώρο. Εφαρμογές της Μικροπαλαιοντολογίας στη μελέτη του περιβάλλοντος.

Υ9. ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑ ΠΥΡΙΓΕΝΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ

3^Ο Εξάμηνο, 5 διδακτικές μονάδες, (3Μ+2Ε)

Βασικές πετρολογικές έννοιες – ορυκτολογικά συστατικά πυριγενών πετρωμάτων. Μέθοδοι πετρολογικής έρευνας. Μάγμα. Ιδιότητες – πειραματική έρευνα τήξης και κρυστάλλωσης, τρόποι σχηματισμού, εξέλιξης - διαφοροποίηση, ανόδου και απόψυξης του. Μορφές διεισδυτικών και έκχυτων μαγματικών σωμάτων. Ηφαίστεια. Κατηγορίες και προϊόντα ηφαιστείων. Δομές μαγματικών πετρωμάτων. Ταξινόμηση και ονοματολογία πυριγενών πετρωμάτων. Χημική σύσταση πυριξενών πετρωμάτων. Πλουτώνια πετρώματα (π.χ. γρανίτης, γάββρος, συηνίτης, διορίτης). Μανδυακά πετρώματα (π.χ. περιδοτίτης). Φλεβικά πετρώματα (π.χ. πηγματίτης, λαμπροφύρης). Ηφαιστειακά πετρώματα (π.χ. ρυόλιθος, ανδεσίτης, βασάλτης). Πυροκλαστικά πετρώματα (π.χ. τόφφος, σποδίτης, κίσσηρις). Οφιολιθικά συμπλέγματα.

Υ10. ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΜΕΝΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ

4^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

Ορισμός μεταμόρφωσης, κατηγορίες μεταμόρφωσης ανάλογα με την εμφάνιση των πετρωμάτων στο ύπαιθρο. Παράγοντες που ελέγχουν τη μεταμόρφωση. Ονοματολογία μεταμορφωμένων πετρωμάτων. Ζώνες μεταμόρφωσης και ισόβαθμοι. Φάσεις μεταμόρφωσης και ορυκτολογικά χαρακτηριστικά αυτών. Διαγραμματική απεικόνιση των ορυκτολογικών παραγενέσεων στα μεταμορφωμένα πετρώματα. Πετρώματα μεταμόρφωσης επαφής, δυναμικής μεταμόρφωσης, καθολοκής μεταμόρφωσης. Μεταμορφωμένα πετρώματα ωκεάνειου πυθμένα, ανώτερου μανδύα. Μιγματίτες. Προσδιορισμός συνθηκώνπίεσης και θερμοκρασίας της μεταμόρφωσης. Γεωθερμοβαρομετρία. Ρ-Τ-t πορείες μεταμορφωμένων πετρωμάτων καθολοκής μεταμόρφωσης. Θερμοδυναμικά σύμβολα, έννοιες και μονάδες. Ταξινόμηση μεταμορφικών αντιδράσεων. Μεταμόρφωση και τεκτονική των λιθοσφαιρικών πλακών. Στοιχεία για τη μεταμόρφωση στον Ελληνικό χώρο.

Υ11. ΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

3^Ο Εξάμηνο, 8 διδακτικές μονάδες, (4Μ+4Ε)

ΤΟΜΕΑΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ: Τα γεωλογικά και τεκτονικά φαινόμενα, Τεκτονική. Γεωτεκτονική και Τεκτονική Γεωλογία. Γεωλογικό Σώμα και Τεκτονική Ανάλυση. Ομοιογένεια - Ετερογένεια του Γεωλογικού Σώματος, Γεωτεκτονική & Βραχοτεκτονική Eνότητα, Τεκτονική Ανάλυση, Γεωμετρική ή περιγραφική, Κινηματική, Χρονική ανάλυση, Πρωτογενείς Δομές των Πετρωμάτων & Κινηματική, ασυμφωνίες. Φυσική της Παραμόρφωσης, Τάσεις και απεικόνιση εντατικού πεδίου. Παραμόρφωση & Εντατικό Πεδίο, Θραύση πετρωμάτων, Φυσικές ιδιότητες πετρωμάτων, Εντατικό πεδίο, Παραμόρφωση και Τεκτονικός ιστός. Σχηματική απεικόνιση εντατικού πεδίου, Ελλειψοειδές τάσεων - Eλλειψοειδές παραμόρφωσης. Είδη εντατικών πεδίων. Τεκτονικά πετρώματα, Ρήγματα, Πτυχές, Διακλάσεις.

Υ12. ΣΕΙΣΜΟΛΟΓΙΑ

3^Ο Εξάμηνο, 6 διδακτικές μονάδες, (3Μ+3Ε)

ΓΕΩΦΥΣΙΚΗ: Το μάθημα αυτό αποτελεί εισαγωγή στις βασικές έννοιες της Σεισμολογίας και στις εφαρμογές της στη λύση συναφών προβλημάτων και περιλαμβάνει: Ιστορία της Σεισμολογίας. Βασικές έννοιες σεισμού (τάση, παραμόρφωση). Σεισμικά κύματα (εξίσωση κύματος, είδη, ταχύτητα κ.α.). Σεισμομετρία (ιστορική εξέλιξη σεισμογράφων, χαρακτηριστικά τους). Σεισμικές παράμετροι (επίκεντρο, χρόνος γένεσης, βάθος, μέγεθος είδη μεγεθών, μέθοδοι υπολογισμού κ.α.). Σεισμικότητα (συχνότητα σεισμών-γεωγραφική κατανομή). Μηχανισμός σεισμών (αίτια γένεσης, τρόπος εκδήλωσης, μετασεισμοί, μηχανισμός γένεσης). Σεισμική μηχανική (μακροσεισμικά αποτελέσματα των σεισμών, ένταση, κλίμακες, απόσβεση, ισχυρή σεισμική κίνηση, σχέση εδάφους-κτιρίου). Διερεύνηση του εσωτερικού της Γης. Στοιχεία πρόγνωσης σεισμών.

Υ13. ΓΕΩΦΥΣΙΚΗ

4^Ο Εξάμηνο, 6 διδακτικές μονάδες, (4Μ+2Ε)

ΓΕΩΦΥΣΙΚΗ: Εισαγωγή: Αντικείμενο, σημασία, ιστορική ανασκόπηση της γεωφυσικής. Τρόποι και μέθοδοι έρευνας. Μελέτη της δομής και σύστασης του εσωτερικού της Γης. Γήϊνο βαρυτικό πεδίο: Ενταση δυναμικό, όργανα. Μετρήσεις και μεταβολές της έντασης του πεδίου. Βαρυτικές ανωμαλίες-ερμηνεία. Ισοστασία. Γήϊνο μαγνητικό πεδίο: Προέλευση, ένταση και μεταβολές. Οργανα μέτρησης. Μαγνητικές ιδιότητες πετρωμάτων. Μαγνητικές ανωμαλίες-ερμηνεία. Γήϊνα ηλεκτρομαγνητικά πεδία: Προέλευση, ανίχνευση και διάδοση. Διερεύνηση της βαθιάς δομής της Γης. Ηλεκτρικές ιδιότητες πετρωμάτων. Γεωηλεκτρικές μέθοδοι διασκόπησης: Οργανα μετρήσεων, βαθυσκοπήσεις – χαρτογραφήσεις - ερμηνεία. Φυσικό δυναμικό. Επαναγόμενη πόλωση. Ηλεκτρομαγνητικές μέθοδοι διασκόπησης. Σεισμικές μέθοδοι διασκόπησης: Εισαγωγικές έννοιες, μέθοδοι ανάκλασης και διάθλασης. Οργανα μετρήσεων. Τεχνικές υπαίθρου. Ερμηνεία Ραδιομετρικές μέθοδοι διασκόπησης. Γεωφυσικές διαγραφίες.

Υ14. ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ

4^Ο Εξάμηνο, 5 διδακτικές μονάδες, (4Μ+1Ε)

ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ: Κατανομή των στοιχείων στη γη και στο ηλιακό σύστημα. Παράγοντες που ρυθμίζουν την κατανομή αυτή. Στοιχεία θερμοδυναμικής και κρυσταλλοχημείας. Στοιχεία γεωχημείας ραδιενεργών και σταθερών ισοτόπων. Ραδιοχρονολόγηση. Στοιχεία γεωχημείας πυριγενών πετρωμάτων. Στοιχεία γεωχημείας μεταμορφωμένων πετρωμάτων. Στοιχεία χημείας ηπειρωτικών νερών. Στοιχεία οργανικής γεωχημείας. Στοιχεία ιζηματογενών πετρωμάτων. Χημική αποσάθρωση. Προϊόντα χημικής αποσάθρωσης. Διαγένεση. Στοιχεία θαλάσσιας γεωχημείας. Στοιχεία γεωχημείας θαλάσσιων κοιτασμάτων. Διαλύματα υψηλής θερμοκρασίας και μεταφορά. Στοιχεία εφαρμοσμένης γεωχημείας στην έρευνα κοιτασμάτων.

3^Ο Εξάμηνο, 6 διδακτικές μονάδες, (3Μ+3Ε)

Υ15. ΣΤΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ

4^Ο Εξάμηνο, 8 διδακτικές μονάδες, (4Μ+4Ε)

ΚΑΡΑΚΙΤΣΙΟΣ: Βασικές αρχές της στρωματογραφίας. Κύρια χαρακτηριστικά της στρώσης. Κλασικές μέθοδοι της στρωματογραφίας: Στρωματογραφικές ενότητες και στρωματότυποι, Λιθοστρωματογραφία, Βιοστρωματογραφία, Χρονοστρωματογραφία. Νέες μέθοδοι της στρωματογραφίας: Γεωχρονολόγηση, Μαγνητοστρωματογραφία, Μελέτη γεωτρήσεων, Σεισμική στρωματογραφία, Στρωματογραφία ιζηματογενών ακολουθιών, Θερμοφωταύγεια, Ιζηματολογικές μέθοδοι της στρωματογραφίας, Ορυκτολογικές και γεωχημικές μέθοδοι της στρωματογραφίας. Ιζηματογενείς λεκάνες. Επικλύσεις και αποσύρσεις. Βασικές αρχές της ωκεάνιας στρωματογραφίας. Στρωματογραφία και ορογένεση. Παλαιογεωγραφία: Αρχές και μέθοδοι, Παλαιογεωγραφική σύνθεση, Παράγοντες παλαιογεωγραφικής εξέλιξης. Τα μεγάλα στάδια της ιστορίας της γης: Σύμπαν, ηλιακό σύστημα και πλανήτες, Προκάμβριο, Παλαιοζωικό, Μεσοζωικό, Καινοζωικό, Στρωματογραφικές εμφανίσεις των διαφόρων γεωλογικών περιόδων στην Ελλάδα. Εφαρμογές της Στρωματογραφίας στην μελέτη του περιβάλλοντος.

Υ16. ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

5^Ο Εξάμηνο, 5 διδακτικές μονάδες, (4Μ+1Ε)

Νομική διάκριση των ορυκτών πρώτων υλών. Στάδια έρευνας εντοπισμού. Παράγοντες εκμεταλλευσιμότητας. Μέθοδοι που εφαρμόζονται για τη διερεύνηση των ορυκτολογικών, ιστολογικών και γεωχημικών χαρακτηριστικών της ορυκτής ύλης καθώς και των συνθηκών γένεσης. Κύριες χρήσεις ορυκτών υλών και προϊόντων επεξεργασίας τους. Μοντέλα κοιτασμάτων. Γεωδυναμικό καθεστώς δημιουργίας τους. Μαγματισμός, ιζηματογένεση, μεταμόρφωση και δημιουργία κοιτασμάτων. Περιγραφή κύριων μοντέλων κοιτασμάτων και αναφορές σε αντιπροσωπευτικά ελληνικά κοιτάσματα και εμφανίσεις.

Υ17. ΥΔΡΟΓΕΩΛΟΓΙΑ

4^Ο Εξάμηνο, 6 διδακτικές μονάδες, (4Μ+2Ε)

ΤΟΜΕΑΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ: Υδρολογικός κύκλος. Ατμοσφαιρικά κατακρημνίσματα. Απορροή. Εξάτμιση, Εξατμισοδιαπνοή. Κατείσδυση. Υπόγειο νερό. Κίνηση του υπόγειου νερού. Υδροφόροι ορίζοντες. Υδρογεωλογική συμπεριφορά γεωλογικών σχηματισμών. Υδρογεωλογική έρευνα επιφάνειας. Υπόγεια υδρογεωλογική έρευνα. Υδρομαστευτικά έργα. Ροή του υπόγειου νερού στα υδρομαστευτικά έργα. Αντλητικές δοκιμασίες και ερμηνείες τους. Ποιότητα του υπόγειου νερού. Ρύπανση του υπόγειου νερού. Διείσδυση του θαλασσινού νερού. Τεχνητός εμπλουτισμός υδροφόρων. Διαχείριση του υπόγειου νερού. Βασικές έννοιες καρστικής υδρολογεωλογίας, Ισοτοπικής υδρολογίας και ιχνηθετήσεων. Ηλεκτρονικοί υπολογιστές και Υδρογεωλογία.

ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ: Υδρόσφαιρα. Είδη νερού στη φύση. Κύκλος του νερού στη φύση. Υδατικά συστήματα. Υδρολογικά ισοζύγια. Τύποι υδροφόρων οριζόντων. Τύποι πηγών. Αρχές μεθοδολογίας μελέτης υπόγειας ροής. Νερό και γεωλογικό περιβάλλον. Χημισμός υπογείων νερών. Απαιτήσεις και κατατάξεις χημισμού υπογείων νερών κατά χρήση. Θερμομεταλλικές πηγές και υδροθερμικά πεδία. Μέτωπα υφαλμυρώσεως. Υδρογεωτρήσεις. Υδρομαστεύσεις πηγών. Τεχνητοί εμπλουτισμοί υδροφόρων οριζόντων.

Υ18. ΤΕΧΝΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ

5^Ο Εξάμηνο, 6 διδακτικές μονάδες, (4Μ+2Ε)

ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ: Αρχές της Τεχνικής Γεωλογίας. Ειδικά χαρακτηριστικά και κλίμακες εργασίας. Τεχνική Ορυκτολογία. Εδάφη και πετρώματα. Τεχνική (μηχανική και υδραυλική) συμπεριφορά εδαφών, πετρωμάτων και ζωνών τεκτονικών επεισοδίων. Το έδαφος σαν φέρον μέσο, σαν φορτίζον στοιχείο, σαν υλικό κατασκευής, σαν μέσο υδατικής ροής, σαν μέσο διαδόσεως κυμάτων. In situ διερεύνηση της τεχνικής συμπεριφοράς λιθολογικών μονάδων. Αστάθεια γεωλογικών σχηματισμών (καθιζήσεις-κατολισθήσεις). Γεωτεχνική ταξινόμηση της βραζομάζας. Γεωτεχνικές χαρτογραφήσεις. Σεισμοί και τεχνικά έργα (σεισμικότητα και σεισμική επικινδυνότητα - μικροζωνικές μελέτες). Δομικοί και διακοσμητικοί λίθοι.

Υ19. ΓΕΩΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ

5^Ο Εξάμηνο, 6 διδακτικές μονάδες, (3Μ+3Ε)

ΤΟΜΕΑΣ ΦΥΣ. ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ-ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ: Γήινο ανάγλυφο. Ενδογενείς – εξωγενείς διεργασίες. Γεωμορφές και παράγοντες που τις ελέγχουν. Σύγχρονες κατευθύνσεις της γεωμορφολογίας. Γεωμορφολογικοί χάρτες. Προβλήματα έρευνας στη Γεωμορφολογία. Μορφές δομής (ιζηματογενής – οριζόντια – μονοκλινής – πτυχωμένη – κρυσταλλική). Μορφές μεταμορφωμένων πετρωμάτων. Ηφαίστεια. Ρηξιγενής δομή, κρημνοί ρήγματος, κρημνοί γραμμής ρήγματος, σύνθετοι κρημνοί. Τεκτονική Γεωμορφολογία. Γεωμορφολογικές διεργασίες. Αποσάθρωση. Κίνηση υλικού λόγω βαρύτητας. Εδάφη. Ποτάμιος κύκλος, υδρολογικός κύκλος, υδρογραφικά δίκτυα. Αναγέννηση. Ποτάμιες (αλλούβιες) μορφές. Στάδια εξέλιξης του υδρογραφικού κύκλου. Καρστ. Ακτές. Παγετώδεις – Περιπαγετώδεις μορφές. Αιολικές μορφές. Βιογενείς μορφές.

Υ20. ΓΕΩΛΟΓΙΑ ΕΛΛΑΔΟΣ

4^Ο Εξάμηνο, 7 διδακτικές μονάδες, (3Μ+4Ε)

ΤΟΜΕΑΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ: Η Ελλάδα μέσα στο αλπικό ορογενετικό σύστημα της Τηθύος. Οργάνωση και εξέλιξη του αλπικού συστήματος της Τηθύος. Οργάνωση και εξέλιξη του αλπικού συστήματος της Τηθύος. Μηχανισμοί ορογένεσης-γεωδυναμικά φαινόμενα επιφάνειας και βάθους. Μεταλπικοί και μολασσικοί σχηματισμοί του Ελλαδικού χώρου. Αλπικοί και προαλπικοί σχηματισμοί του Ελληνικού τόξου. Περιγραφή γεωτεκτονικών ενοτήτων των Ελληνίδων. Προ-ορογενετική εξέλιξη των Ελληνίδων-αναπαράσταση της παλαιογεωγραφίας. Ορογενετική εξέλιξη των Ελληνίδων. Το σημερινό γεωδυναμικο-γεωτεκτονικό καθεστώς στο Ελληνικό τόξο. Κατασκευή τομών από φύλλα γεωλογικών χαρτών κλίμακας 1/50.000 του Ελλαδικού χώρου.

Υ21. ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑ – ΠΛΑΝΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ

2^Ο Εξάμηνο, 6 διδακτικές μονάδες, (3Μ+3Ε)

ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑ: Σύσταση και δομή της ατμόσφαιρας. Η ακτινοβολία και το ενεργειακό ισοζύγιο. Η ανθρώπινη επίδραση στο ενεργειακό ισοζύγιο. Θερμοκρασία – Θερμοκήπιο. Το νερό στην ατμόσφαιρα. Κινήσεις στην Ατμόσφαιρα - Γενική κυκλοφορία – Άνεμοι. Ατμοσφαιρικές διαταραχές. Κλιματικές ταξινομήσεις. Κλίματα μέλλοντος – Εισαγωγή στα κλιματικά μοντέλα. Πλανητικές – Κλιματικές μεταβολές – El Nino. Κλίματα παρελθόντος. Κλίμα Ελλάδας. Κλίματα παρελθόντος.

Υ22. ΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΑ – ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΓΕΩΛΟΓΙΑ

3^Ο Εξάμηνο, 5 διδακτικές μονάδες, (3Μ+2Ε)

ΤΟΜΕΑΣ ΦΥΣ. ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ-ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ: Εισαγωγή στην επιστήμη της Ωκεανογραφίας. Φυσικές ιδιότητες του θαλασσινού νερού (θερμοκρασία, αλατότητα, πυκνότητα, διάδοση του φωτός και του ήχου). Θαλάσσια κυκλοφορία (κύματα, ρεύματα, παλίρροια) και η σχέση της με την παράκτια και υποθαλάσσια γεωμορφολογία. Ανταλλαγή ενέργειας μεταξύ ατμόσφαιρας - θάλασσας και θάλασσας – χέρσου. Βασικές αρχές ιζηματογένεσης και κατανομής των ιζημάτων στις θαλάσσιες λεκάνες. Αρχές της σεισμικής (ακουστικής) διασκόπισης του θαλάσσιου πυθμένα και του υποβάθρου του. Υποθαλάσσια γεωμορφολογική και μορφοδυναμική εξέλιξη του υποθαλάσσιου αναγλύφου και των ηπειρωτικών περιθωρίων. Ηπειρωτική κρηπίδα, θαλάσσια κατωφέρεια και ωκεάνιες τάφροι. Σχέσεις χερσαίων και θαλάσσιων χώρων από γεωλογική και γεωμορφολογική άποψη. Βασικές αρχές ταξινόμησης των ακτών. Μορφολογία και μορφοδυναμική των θαλασσών και ωκεανών. Παράκτια ιζηματογενή περιβάλλοντα. Εισαγωγή στην διαχείριση των θαλάσσιων πόρων και στην προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος.

Υ23. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

5^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (4Μ)

ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ: Αρχές Επιστήμης Περιβάλλοντος και Περιβαλλοντικής Γεωλογίας. Φιλοσοφικές αρχές. Θεμελιώδεις έννοιες. Σχέση ανθρώπου-περιβάλλοντος. Διαστάσεις της σχέσης (φιλοσοφική, ιστορική, τεχνολογική, πολιτική, οικονομική, επιστημονική). Επίπεδα αναπτύξεως και «αμετάβλητες» συνθήκες. Χρήσεις γης. Φυσικοί πόροι. Επαναδιάθεση υποπροϊόντων. Αλληλεπιδράσεις τεχνικών έργων και περιβάλλοντος. Δάνεια υλικά. Συνδυασμένες υδατικές διαχειρίσεις. Ενδογενείς και εξωγενείς παράγοντες μεταβολής του περιβάλλοντος. Σχέσεις αβιοτικού και βιοτικού περιβάλλοντος.

Υ24. ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ

1^Ο Εξάμηνο, 6 διδακτικές μονάδες, (3Μ+3Ε)

ΤΟΜΕΑΣ ΦΥΣ. ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ-ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ: Ιστορία και διαίρεση της Γεωγραφίας (Φυς. Γεωγραφία, Μαθ. Γεωγραφία, Ανθρωπογεωγραφία). Μορφή της Γης. Η Γη στο Διάστημα. Δημιουργική εξέλιξη γήινης ατμόσφαιρας. Υδρολογικός κύκλος, επιφανειακά νερά, ποτάμια, λίμνες, παγετώνες. Γεωλογική δομή και ανάγλυφο, παγετο – ισοστατικές κινήσεις. Αποσάθρωση – Διάβρωση. Διαδικασίες σχηματισμού αναγλύφου. Είδη αναγλύφου. Ανάγλυφο και κλίμα (παγετικό – ερημικό – καρστικό). Χαρακτηριστικά υποθαλάσσιου αναγλύφου – παράκτιες διαδικασίες – φιορδ – κοραλλιογενείς – ύφαλοι. Φυσική Γεωγραφία της Ελλάδος. Άσκηση υπαίθρου.

Υ25. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ

2^Ο Εξάμηνο, 6 διδακτικές μονάδες, (3Μ+3Ε)

ΤΟΜΕΑΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ: Ιστορική εξέλιξη της Γεωλογίας. Δομή της γης. Οι ήπειροι και οι ωκεανοί. Μετακίνηση των ηπείρων και διάνοιξη των ωκεανών. Πλουτωνισμός και ηφαιστειότητα, ιζηματογένεση, μεταμόρφωση στα πλαίσια του γεωλογικού κύκλου. Δυναμική της υδρογείου (διάβρωση, θαλάσσιο περιβάλλον, φάσεις, γεωλογικός χρόνος). Παραμόρφωση των πετρωμάτων (τεκτονική ανάλυση). Στοιχεία Γεωλογίας Ελλάδας. Στοιχεία Εφαρμοσμένης Γεωλογίας.

Υ26. ΙΖΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

5^Ο Εξάμηνο, 6 διδακτικές μονάδες, (4Μ+2Ε)

ΚΑΡΑΚΙΤΣΙΟΣ: Ιζηματολογία και Στρωματογραφία. Κατηγορίες Ιζημάτων: Κλαστικά, βιογενή, χημικά και ηφαιστειογενή ιζήματα. Διεργασίες μεταφοράς και απόθεσης. Ιζηματογενείς δομές. Περιβάλλοντα και ιζηματογενείς φάσεις. Αρχές περιβαλλοντικής ερμηνείας και ταξινόμησης: Ηπειρωτικά περιβάλλοντα, Μικτά περιβάλλοντα, Θαλάσσια περιβάλλοντα, Ανθρακικά και εβαποριτικά περιβάλλοντα. Μετατροπή του ιζήματος σε πέτρωμα: Μετα-αποθετικές διεργασίες. Ανάλυση ιζηματογενών λεκανών. Εφαρμογές της Ιζηματολογίας στην μελέτη του περιβάλλοντος.

ΒΛΑΧΟΥ: Προέλευση των κλαστικών συστατικών των ιζηματογενών πετρωμάτων, φυσική και χημική αποσάθρωση, γεωχημικός κύκλος του επιφανειακού φλοιού μηχανισμοί διεργασίες και παράγοντες αποσάθρωσης, διάβρωσης, προιόντα και σχηματισμοί αποσάθρωσης, στερεά υπόλοιπα, διαλυμένα συστατικά και νεοσχηματιζόμενα ορυκτά. Ιδιότητες κόκκων. Μη κλαστική ιζηματογένεση προέλευση συστατικών μηχανισμοί, διεργασίες και παράγοντες σχηματισμού ανθρακικών μη οργανικών και οργανικών συστατικών και ορυκτολογική σύσταση αυτών. Ρυθμός και παράγοντες ιζηματογένεσης. Μεταφορά και απόθεση στερεών και διαλυμένων συστατικών, μέσα μεταφοράς, μηχανισμοί, τύποι ροής, τρόποι μεταφοράς κόκκων, μηχανισμοί ιζηματογένεσης στα διάφορα περιβάλλοντα - τύποι ρευμάτων, τουρβιδική ακολουθία, απόθεση μη κλαστικών υλικών, διαλυτότητες στοιχείων, μεταφορά στοιχείων σε διάλυμα και απόθεση, μεταφορά κολλοειδών συστατικών και απόθεση, διάγραμμα φραγμάτων. Αποθετικά περιβάλλοντα και ανάλυση φάσεων, γενική εισαγωγή, μοντέλα απόθεσης και φάσεις, ηπειρωτικά (ερημικό, αλλουβιακό, ποτάμιο, λίμνης και παγετώδες), κλαστικό και βιοχημικό ακτής και υφαλοκρηπίδας (δελταικό, λιμνοθάλασσας, ακτής, υφαλοκρηπίδας), θαλάσσιο (ωκεάνιο, κλαστικό ωκεάνιο πελαγικό). Προχωρημένα θέματα διαγένεσης κλαστικών, ανθρακικών, πυριτικών, σιδηρομαγγανιούχων αποθέσεων και υδρογονανθράκων.

ΣΤΑΜΑΤΑΚΗΣ: Διαγένεση θαλάσσιου πηλού. Διαγένεση βιογενών πυριτικών ιζημάτων. Διαγένεση τοφφικών υλικών σε θαλάσσιο & λιμναίο περιβάλλον. Θαλάσσιοι και λιμναίοι εβαπορίτες. Προέλευση κόκκων ανθρακικών ορυκτών σε θαλάσσια και λιμναία περιβάλλοντα.

Υ27. ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑ ΙΖΗΜΑΤΟΓΕΝΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ

3^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

Εισαγωγή στη πετρολογία ιζηματογενών. Βασικές αρχές-μεθοδολογία. Φύση, προέλευση και φυσικοχημικοί μηχανισμοί σχηματισμού των ιζηματογενών πετρωμάτων. Σύσταση και συστηματικές ταξινομήσεις των ιζηματογενών πετρωμάτων. Μέθοδοι μελέτης των ιζηματογενών πετρωμάτων. Ιστός-υφή, δομές, χαρακτηριστικά, ορυκτολογική - χημική σύσταση, προέλευση συστατικών, σχηματισμός, διαγένεση ταξινομήσεις στα: Κλαστικά πετρώματα, Ανθρακικά πετρώματα, Πυριτικά πετρώματα, Εβαποριτικά πετρώματα, Μεικτά πετρώματα, Υπολειματικά πετρώματα, Σιδηρούχα πετρώματα, Φωσφορικά πετρώματα, Γαιάνθρακες-υδρογονάνθρακες.

Α1, Β1, Γ1. ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

8^Ο Εξάμηνο, 10 διδακτικές μονάδες

Α2, Β2, Γ2. ΑΣΚΗΣΗ ΥΠΑΙΘΡΟΥ – ΓΕΩΛΟΓΙΚΗ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ

6^Ο Εξάμηνο, 5 διδακτικές μονάδες

ΤΟΜΕΑΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ: Γεωλογική χαρτογράφηση σχηματισμών. Κλίμακες εργασίας και είδη γεωλογικής χαρτογράφησης. -Χρήση αεροφωτογραφιών στη γεωλογική χαρτογράφηση. Εξοπλισμός γεωλογικής χαρτογράφησης.(πυξίδα, GPS, φορητό στερεοσκόπιο, κλπ). Αναγνώριση γεωλογικών σχηματισμών. Εμφάνιση ιζηματογενών, εκρηξιγενών και μεταμορφωμένων πετρωμάτων στην ύπαιθρο. Διάκριση χαρακτηριστικών οριζόντων. Ομαδοποίηση πετρωμάτων σε σχηματισμούς. Περιγραφή σχηματισμών. Συμβολισμός γεωλογικών και τεκτονικών στοιχείων. Μεθοδολογία δειγματοληψίας και καταγραφής δειγμάτων πεδίου. Γεωλογική χαρτογράφηση τεκτονικών στοιχείων. Διάκριση δευτερογενών – πρωτογενών επαφών. Αναγνώριση τεκτονικών στοιχείων στην ύπαιθρο. Μέτρηση τεκτονικών στοιχείων. Χαρτογράφηση τεκτονικών στοιχείων. Αναγνώριση της χρονικής σειράς των τεκτονικών επεισοδίων. Σύνθεση – Γεωλογική ιστορία. Κατασκευή λιθοστρωματογραφικών στηλών. Γεωδυναμική σημασία των γεωλογικών σχηματισμών και των τεκτονικών στοιχείων. Γεωλογική ιστορία μίας περιοχής μέσα από έναν γεωλογικό χάρτη.

Α3. ΡΥΠΑΝΣΗ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

6^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑ: Μηχανισμοί αλλοίωσης της ατμόσφαιρας. Πηγές, είδη, μέθοδοι καταγραφής ρύπων και επιπτώσεις τους στην υγεία. Μονάδες μέτρησης και πρότυπα ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Παράγοντες διαμόρφωσης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Επίδραση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στο μικρόκλιμα μιας περιοχής. Μηχανισμοί αυτοκαθαρισμού της ατμόσφαιρας. Τεχνικές ελέγχου για την καταπολέμηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Α4. ΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΛΙΘΟΣΦΑΙΡΙΚΩΝ. ΠΛΑΚΩΝ - ΣΕΙΣΜΟΛΟΓΙΑ ΕΛΛΑΔΟΣ

7^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

Το μάθημα αυτό στοχεύει στο να εισάγει τον φοιτητή στις έννοιες της ισχυρής σεισμικής κίνησης και τους τρόπους αντιμετώπισης τεχνικών προβλημάτων που οδηγούν σε ασφαλέστερο αντισεισμικό σχεδιασμό σε εθνική, περιφερειακή και τοπική κλίμακα και περιλαμβάνει: Εισαγωγή-Ιστορική ανασκόπηση. Ισχυρή εδαφική κίνηση και χαρακτηριστικά της. Οργανα καταγραφής της ισχυρής εδαφικής κίνησης. Ανάλυση επιταχυνσιογραφημάτων. Κατάλογοι σεισμών, ιστορικά και ενόργανα δεδομένα, πληρότητα και αξιοπιστία. Εκτίμηση μακροσεισμικών αποτελεσμάτων. Σεισμική επικινδυνότητα, τρωτότητα, σεισμικός κίνδυνος. Φάσματα σχεδιασμού. Απόκριση εδαφών σε σεισμική κίνηση. Επίδραση τοπικών συνθηκών. Φαινόμενα ρευστοποίησης και κατολισθήσεων. Μικροζωνικές μέθοδοι και μικροζωνικοί χάρτες.

Α5.ΠΑΡΑΚΤΙΑ - ΥΠΟΘΑΛΑΣΣΙΑ ΓΕΩΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΚΤΙΑΣ ΖΩΝΗΣ

6^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΤΟΜΕΑΣ ΦΥΣ. ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ-ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ: Παραλίες και τύποι ακτών, ιζηματολογικό ισοζύγιο παραλίας, εποχιακό προφίλ παραλίας, μικρομορφές. Παράκτιες αναβαθμίδες και παράγοντες διαμόρφωσης τους. Τεκτονικές ακτές, παράκτιοι κρημνοί, διεργασίες και παράγοντες διαμόρφωσης τους. Μεταβολές στη μορφολογία τους κατά το τεταρτογενές. Δέλτα: διεργασίες δημιουργίας και εξέλιξης – ταξινόμηση – Δέλτα της Ελλάδος. Θίνες, σχηματισμός αυτών, σταθεροποιημένες και ανενεργές θίνες, προστασία παράκτιων θινών. Μορφολογία υποθαλάσσιου ελληνικού ανάγλυφου. Μεταβολές στάθμης θάλασσας κατά το Τεταρτογενές Επίδραση από αλλαγές του γεωειδούς, παγετο-ισοστατική και υδρο-ισοστατική παραμόρφωση. Ενδείξεις στο παράκτιο περιβάλλον από παλαιότερες στάθμες θάλασσας. Θαλάσσιες εγκοπές, ακτόλιθοι, παράκτια σπήλαια, μέθοδοι χρονολόγησής των. Αιτίες μελλοντικής ανόδου θαλάσσιας στάθμης. Συνέπειες σε χαμηλές παράκτιες περιοχές, άμεσα και μεσοπρόθεσμα μέτρα προστασίας ακτών. Ανθρωπογενής επέμβαση στο παράκτιο περιβάλλον, αξιοποιημένες ακτές (προβλήματα και μέτρα προστασίας), αλλαγή της παράκτιας υδροδυναμικής λόγω κατασκευών (π.χ, λιμάνια). Προστασία παράκτιων αρχαιολογικών χώρων. Επιπτώσεις στο παράκτιο περιβάλλον από φυσικές καταστροφές.

Α6, Γ16. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ

6^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ: Παράγοντες που ελέγχουν την κατανομή και ευκινησία των στοιχείων σε ένα εύρος περιβαλλόντων και η φύση και οι συνέπειες της ρύπανσης. Τα μέταλλα στα διαλύματα, προσρόφηση και χουμικές ενώσεις. Ρύπανση από θρεπτικά συστατικά. Σχηματισμός του εδάφους και χημεία αυτού. Ρύπανση του υδάτινου και ιζηματογενούς περιβάλλοντος. Γεωχημεία υπόγειου νερού (φυσικής ροής, σταθερά ισότοπα στο υπόγειο νερό, διείσδυση θαλάσσιου νερού και αλμών βαθέος περιβάλλοντος, γεωχρονολογήσεις). Σταθερά ισότοπα. Ρύπανση της ξηράς (διεργασίες μεταφοράς ρυπαντών έρευνα και εκτίμηση κινδύνου ρυπασμένης ξηράς). Ρύπανση από όξινες απορροές μεταλλευμάτων και απόβλητα μεταλλείων, ρυπαντές γεωργικών καλλιεργειών (λιπάσματα, εντομοκτόνα). Ρύπανση βαρέων μετάλλων από εξόρυξη βασικών μετάλλων, συνέπειες για τον άνθρωπο και το περιβάλλον. Η γεωχημική χαρτογράφηση των φυσικών πηγών ανεπάρκειας και υπερεπάρκειας των στοιχείων και των ανθρωπογενών πηγών ρύπανσης. Ρύπανση της ατμόσφαιρας. Περιβαλλοντικοί κανονισμοί. Δράσεις αποκατάστασης. Περιορισμοί ορυκτών πρώτων υλών, ανακύκλωση. Ουράνιο (μεταλλεία, εργοστάσια επεξεργασίας) πυρηνικοί αντιδραστήρες. Γεωχημική μηχανική. Επιλογές υγειονομικής διαχείρισης ρυπαντών.

Α7. ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΑ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

8^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΤΟΜΕΑΣ ΦΥΣ. ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ-ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ: Εισαγωγή στην εφαρμοσμένη ωκεανογραφία και στην προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος με έμφαση στην: (α) υδροδυναμική της παράλιας ζώνης και την σχέση της με την δυναμική συμπεριφορά των σύγχρονων ιζημάτων (καθίζηση, επαναιώρηση, και μεταφορά) με κύριο πεδίο εφαρμογής την εξέλιξη (διάβρωση / πρόσχωση) των ακτών (β) βασικές αρχές της εφαρμοσμένης γεωλογικής έρευνας για υποθαλάσσιες κατασκευές (θεμελιώσεις, καλώδια και αγωγοί), (γ) την εισαγωγή στους φυσικούς θαλάσσιους πόρους συμπεριλαμβανομένων και των μεθόδων παραγωγής ενέργειας από την θάλασσα, (δ) τις χρήσεις του ωκεανού (απόρριψη απορριμμάτων, ναυσιπλοΐα) σε σχέση με την περιβαλλοντική επιβάρυνση (ε) την εισαγωγή στην θαλάσσια ρύπανση και στην αντιμετώπισή της και (στ) τις μεταβολές της θαλάσσιας στάθμης που οφείλεται σε κλιματικά και μετεωρολογικά αίτια και (ζ) αναφορά στις βασικές αρχές του Δίκαιου της Θάλασσας (π.χ. έννοιες των χωρικών υδάτων, διαφορά μεταξύ των εννοιών νομικής και γεωλογικής υφαλοκρηπίδας).

Α8, Β17. ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

7^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑ: Επεξεργασία κλιματικών στοιχείων. Κλίμα και άνθρωπος – Κλιματικοί και Βιοκλιματικοί δείκτες. Κλίμα και Υδρολογία – Κλίμα και έδαφος. Κλίμα και Γεωργία – Κλίμα και Δασοπονία. Τροποποίηση Κλιμάτων. Κλίμα και Φυσικές καταστροφές. Παλαιοκλιματολογία. Ήπιες μορφές ενέργειας (Αιολική-Ηλιακή).

Α9. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΤΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑΣ

7^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑ: Χημική σύσταση της ατμόσφαιρας της Γης (Μεταβολές CO₂, O₃, CFCs κ.λ.π.). Ηλιακή ακτινοβολία, Θερμοκρασία του αέρα, Ατμοσφαιρική πίεση, Άνεμος. Κινήσεις στην ατμόσφαιρα. Το νερό στην ατμόσφαιρα. Αέριες μάζες, Βαρομετρικά συστήματα. Ισχυρές ατμοσφαιρικές αναταράξεις.

Α10, Β8. ΤΕΧΝΙΚΗ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΩΦΥΣΙΚΗ

6^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΤΖΑΝΗΣ: Γεωφυσική και περιβάλλον. Βασικές γεωφυσικές έννοιες στη διερεύνηση τεχνικών και περιβαλλοντικών στόχων. Φυσικές παράμετροι και γεωφυσικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται στην επίλυση τεχνικών και περιβαλλοντικών προβλημάτων. Σχεδιασμός, εκτέλεση και κόστος μιας τεχνικής ή περιβαλλοντικής μελέτης. Παραδείγματα: 1) Βαρυτική μέθοδος (Εντοπισμός ρηγμάτων, χαρτογράφηση της επαφής του υπερκείμενου καλύμματος/υποβάθρου, έρευνα σε χώρους υγειονομικής ταφής, ανίχνευση ρωγμών και σπηλαίων, κ.α.). 2) Μαγνητική μέθοδος (Χαρτογράφηση μεγαλοδομών και του υποβάθρου, ανίχνευση θαμμένων μεταλλικών αντικειμένων, ανίχνευση αρχαιολογικών αντικειμένων, κ.α.). 3) Σεισμικές μέθοδοι. α) Μέθοδος σεισμικής ανάκλασης (Χαρτογράφηση ρηξιγενών ζωνών, εφαρμογή λιθοσεισμικών τομών σε υδρογεωλογικές μελέτες, διερεύνηση του υποβάθρου λεκανών, κ.α.) και β) Μέθοδος σεισμικής διάθλασης (Σχέση σεισμικής ταχύτητας και αντοχής πετρωμάτων, χαρτογράφηση της επαφής του υπερκείμενου καλύμματος/υποβάθρου, έρευνες σε θέσεις φραγμάτων, κ.α). 4) Μέθοδος φυσικού δυναμικού (Μελέτη ροής νερού σε θέσεις κατολισθήσεων, μελέτη ροής νερού σε φράγματα και σε πυθμένες δεξαμενών, καθορισμός της υπόγειας ροής νερού, κ.α.). 5) Μέθοδοι ειδικής αντίστασης και επαγόμενης πόλωσης. α) Μετρήσεις ειδικής αντίστασης (Χαρτογράφηση περιοχών χημικής μόλυνσης, καθορισμός ένυδρων κορεσμένων ζωνών σε κατολισθήσεις, εντοπισμός ρωγμών και σπηλαίων, κ.α.) και β) Μέθοδος επαγόμενης πόλωσης (Αξιολόγηση της δυναμικότητας του υδροφόρου ορίζοντα, χαρτογράφηση βιομηχανικής μόλυνσης, κ.α.). 6) Ηλεκτρομαγνητικές μέθοδοι. Μέθοδος VLF. Mέθοδοι ελεγχόμενης πηγής και συστήματα μικρού αριθμού επαγωγής (κατακόρυφη και οριζόντια αποτύπωση). Μέθοδοι πεδίου χρόνου. Γεωραντάρ. Παραδείγματα και εφαρμογές ΗΜ μεθόδων στην ανίχνευση θαμμένων αντικειμένων, εντοπισμό ρηγμάτων, υδρογεωλογία, απεικόνιση υποβάθρου, απεικόνιση / χαρτογράφηση διαρροών και χημικής μόλυνσης κ.α.)

Α11, Β23. ΕΙΔΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΣΕΙΣΜΟΛΟΓΙΑΣ

7^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΓΕΩΦΥΣΙΚΗ: Αντικείμενο του μαθήματος είναι η ανάπτυξη εννοιών και μεθόδων της σύγχρονης Σεισμολογίας και περιλαμβάνει: Διερεύνηση της δομής του εσωτερικού της Γης. Διάδοση σεισμικών ακτίνων σε ομοιογενή και ανομοιογενή μέσα. Σεισμική τομογραφία. Προσδιορισμός μοντέλων σεισμικής ταχύτητας φλοιού και μικροσεισμικών παραμέτρων. Τρόποι διάρρηξης και ακτινοβολία σεισμικής πηγής. Συνθετικά σεισμογραφήματα και προσδιορισμός σεισμικής ροπής, συνάρτηση σεισμικής πηγής, μηχανισμού γένεσης, και βάθους σεισμού. Σεισμοτεκτονική ανάλυση.

Α12. ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΣΕΙΣΜΩΝ

6^Ο Εξάμηνο, 3 διδακτικές μονάδες, (3Μ)

Στο μάθημα αυτό παρουσιάζονται όλες οι μέχρι τώρα προσπάθειες που στοχεύουν στον εντοπισμό πρόδρομων φαινομένων που ενδεχόμενα οδηγούν στην εκ των προτέρω γνώση επερχόμενης σεισμικής δραστηριότητας και περιλαμβάνει: Στατιστική πρόγνωση – ειδική πρόγνωση – είδη της. Πρόδρομα φαινόμενα, μηχανισμός τους – παραμόρφωση του φλοιού της γης, σεισμικές ζώνες, σεισμικά κενά, προσεισμοί, σμηνοσεισμοί, μετανάστευση σεισμικής δραστηριότητας, ανισοτροπία και μεταβολές της ταχύτητας των σεισμικών κυμάτων, γεωμαγνητισμός, γεωηλεκτρικά ρεύματα, ηλεκτρομαγνητική εκπομπή, ηλεκτρική αντίσταση, μεταβολές στάθμης και θερμοκρασίας υπογείων υδάτων, χημικές μεταβολές, ενεργά ρήγματα. Στο τέλος γίνεται μία τετράωρη υποχρεωτική φροντιστηριακή άσκηση.

Α13, Β16, Γ15. ΤΗΛΕΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣΤΗΜΙΚΗ

7^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΒΑΙΟΠΟΥΛΟΣ: Τεχνητοί δορυφόροι της Γης. Το ΗΜ φάσμα και οι ιδιότητές του. Όργανα και μέσα λήψης δεδομένων. Αεροφωτογραφίες. Εικόνες στο θερμικό υπέρυθρο. Εικόνες ραντάρ. Η έννοια της ψηφιακής εικόνας και τεχνικές ψηφιακής επεξεργασίας και ταξινόμησης εικόνων. Τηλεανίχνευση και Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών . Εφαρμογές της Τηλεανίχνευσης στις γεωεπιστήμες. Η εξερεύνηση του ηλιακού συστήματος.

Α14. ΓΕΩΛΟΓΙΑ ΤΕΤΑΡΤΟΓΕΝΟΥΣ

6^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΤΟΜΕΑΣ ΦΥΣ. ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ-ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ: Κλιματικές μεταβολές και εξέλιξη αυτών κατά το Τεταρτογενές. Ποια οι επίδραση των μεταβολών αυτών στα ιζήματα και στο ανάγλυφο. Παγετικές – Μεσοπαγετικές περίοδοι και η σχέση των με τις μεταβολές της στάθμης της θάλασσας. Γεωγραφική κατανομή των μεταβολών αυτών. Χρονοστρωματογραφία Τεταρτογενών αποθέσεων. Λιθοστρωματογραφία Τεταρτογενών αποθέσεων. Τεταρτογενείς αποθέσεις στον Ελληνικό χώρο και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά αυτών

Α15. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑ

6^Ο Εξάμηνο, 3 διδακτικές μονάδες, (2Μ+1Ε)

ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑ: Ο ρόλος των ορυκτών σε όλα τα φυσικά οικοσυστήματα σε σχέση με τη διατήρηση και αναδόμηση αυτών των συστημάτων. Πειραματικές τεχνικές (Πειραματικές, Αναλυτικές και υπολογιστικές μέθοδοι). Ορυκτολογία φυσικού περιβάλλοντος (Ορυκτολογία εδαφών, αποσάθρωσης). Βιοορυκτολογία (Μικρόβια στην επιφάνεια και στο υπέδαφος σε σχέση με την επίδρασή τους σε ορυκτά π.χ. μαγνητίτη, θειούχων, απατίτη). Ορυκτολογία ανθρωπογενώς τροποποιημένου περιβάλλοντος (αποβλήτων ορυχείων, φράγματα ορυκτών ραδιενεργών αποβλήτων). Ορυκτολογία ανθρωπίνου σώματος (Βιοορυκτά οστών, οδόντων, λίθων νεφρών, χολής κτλ.).

Α16. ΟΡΥΚΤΟΓΕΝΕΣΗ & ΠΕΤΡΟΓΕΝΕΣΗ ΠΥΡΙΓΕΝΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ

6^Ο Εξάμηνο, 5 διδακτικές μονάδες, (2Μ+3Ε)

ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑ: Διαγράμματα φάσεων στη γεωλογία (Μελέτη της ισορροπίας των φάσεων σε διαγράμματα ενός, δύο, τριών, τεσσάρων συστατικών συναρτήσει των παραγόντων της πιέσεως και της θερμοκρασίας. Δυνατότητα χρήσης ηλεκτρονικών υπολογιστών). Μαγματισμός και παγκόσμια τεκτονική. Μαγματικές διεργασίες στον ανώτερο μανδύα – Μερική τήξη. Διαφοροποίηση μαγμάτων (Μετακίνηση, ανάμιξη, κλασματική κρυστάλλωση, Μόλυνση, Μεταφορά αερίων). Μαγματισμός μεσοωκεανίων ράχεων, νησιώτικών και ηπειρωτικών τόξων, λεκανών οπισθοτόξου, ζωνών διάρηξης κτλ.).

Α17. ΘΕΡΜΟΔΥΝΑΜΙΚΗ & ΠΕΤΡΟΓΕΝΕΣΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΜΕΝΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ

6^Ο Εξάμηνο, 5 διδακτικές μονάδες, (3Μ+2Ε)

ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑ: Γεωλογικά και πετρογραφικά κριτήρια μεταμόρφωσης. Μελέτη μεταμορφικών αλλαγών και ανάπτυξη ορυκτών κατα τη μεταμόρφωση. Χημισμός και χημικοί παράγοντες μεταμόρφωσης. Τρόποι σχηματισμού των διαφόρων ειδών των μεταμορφωμένων πετρωμάτων. Θερμοδυναμική θεώρηση ισορροπίας μεταμορφικών αντιδράσεων. Όρια αντιδράσεων με συμμετοχή καθαρών φάσεων, στερεών διαλυμάτων, ρευστής φάσης από ένα ή περισσότερα συστατικά. Θερμοδυναμική γεωθερμομέτρων – γεωβαρομέτρων Προγράμματα Η/Υ για υπολογισμό Ρ/Τ συνθηκών μεταμόρφωσης.

Α18. ΓΕΩΛΟΓΙΑ ΕΥΡΩΠΗΣ

6^Ο Εξάμηνο, 3 διδακτικές μονάδες, (3Μ)

Α19. ΦΩΤΟΓΕΩΛΟΓΙΑ

6^Ο Εξάμηνο, 3 διδακτικές μονάδες, (1Μ+2Ε)

ΤΟΜΕΑΣ ΦΥΣ. ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ-ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ: Εισαγωγή. Γενικές έννοιες. Οργανολογία. (Μέσα λήψης, κάμερες, φακοί, φωτοπαθείς επιφάνειες, τρόποι εξέτασης, στερεοσκόπια). Ποσοτικές πληροφορίες. (Κλίμακες, μετρήσεις μηκών και γωνιών). Ποιοτικές πληροφορίες. (Λιθολογικές, τεκτονικές, γεωμορφολογικές). Φωτογεωλογική χαρτογράφηση. Φωτογεωμορφική χαρτογράφηση.

Α20. ΓΕΩΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΕΛΛΑΔΟΣ – ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ - ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ

6^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΤΟΜΕΑΣ ΦΥΣ. ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ-ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ: Περιγραφή και εξέλιξη των απλών και σύνθετων γεωμορφών του ελλαδικού χώρου σε συνάρτηση με τις γεωτεκτονικές ζώνες της Ελλάδας. Λεπτομερής αναφορά στον οριζόντιο και κατακόρυφο διαμελισμό του χερσαίου και νησιώτικού χώρου. Γεωμορφολογικές ενότητες της Ελλάδος. Χρήσεις γης στον Ελληνικό χώρο (χωρική και χρονική κατανομή). Αλλαγές στις χρήσεις γης και περιβαλλοντικά προβλήματα.

Α21. ΠΑΛΑΙΟΟΙΚΟΛΟΓΙΑ – ΟΙΚΟΣΤΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ

7^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΚΑΡΑΚΙΤΣΙΟΣ: Παλαιοικολογικές μέθοδοι. Θαλάσσια και χερσαία παλαιοοικολογία. Γενικές αρχές Οικοστρωματογραφίας. Ανάλυση βιοφάσεων. Παλαιοπεριβαλλοντική αναπαράσταση.

Α22. ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΩΝ

6^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΚΑΡΑΚΙΤΣΙΟΣ: Μορφολογικά χαρακτηριστικά και συστηματική ταξινόμηση των διαφόρων ομάδων σπονδυλωτών. Οικολογία, ταφονομία και στρωματογραφική εξάπλωση. Απολιθώματα σπονδυλωτών του Ελλαδικού χώρου. Παλαιοντολογικές ανασκαφές.

Α23. ΕΙΔΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ

6^Ο Εξάμηνο, 6 διδακτικές μονάδες, (2Μ+4Ε)

ΚΑΡΑΚΙΤΣΙΟΣ: Βασικές έννοιες και ανασκόπηση των σημερινών τάσεων της Παλαιοντολογίας. Συλλογή, προετοιμασία και μελέτη μακρο- και μικρο-απολιθωμάτων. Παλαιοβιογεωγραφία. Μελλοντικές τάσεις της Παλαιοντολογίας. Μελέτη ορισμένων φύλων. Εισαγωγή στον προσδιορισμό απολιθωμάτων.

Α24. ΠΑΛΑΙΟΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ

7^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΚΑΡΑΚΙΤΣΙΟΣ: Πρωτεύοντα. Εξέλιξη πρωτευόντων. Πρώτοι ανθρωπίδες. Αυστραλοπίθικοι. Παράνθρωποι. Homo. Σύχρονος άνθρωπος. Άνθρωπος, Τέχνη και Πολιτισμός. Αγροτική επανάσταση. Μετανάστευση.

Α25. ΠΑΛΑΙΟΒΟΤΑΝΙΚΗ

7^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΚΑΡΑΚΙΤΣΙΟΣ: Τρόποι απολιθώσεως φυτών - φυτικά ψευδοαπολιθώματα - παραμόρφωση φυτικών απολιθωμάτων. Σύστημα φυτών. Προέλευση των αγγειοσπέρμων. Παλαιοβοτανικές μέθοδοι. Εξέλιξη φυτών. Εξέλιξη της ελληνικής χλωρίδας. Απολιθωμένοι φυτικοί γεώτοποι Ελλάδος.

Α26. ΣΤΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ & ΠΑΛΑΙΟΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΕΛΛΑΔΟΣ

8^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΚΑΡΑΚΙΤΣΙΟΣ: Μελέτη στων στρωματογραφικών σειρών των Ελληνίδων και περιβάλλοντα που αντιπροσωπεύουν. Διαφοροποιήσεις στον χώρο και στον χρόνο. Παλαιογεωγραφική ένταξη στα περιθώρια και τους ωκεάνιους χώρους της Τηθύος. Παλαιογεωγραφική εξέλιξη των Ελληνίδων.

Α27. ΕΞΕΛΙΚΤΙΚΗ ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑ

8^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΚΑΡΑΚΙΤΣΙΟΣ: Προέλευση ζωής. Εξέλιξη-Θεωρίες εξέλιξης-Μηχανισμοί εξέλιξης. Μοντέλα εξέλιξης. Προσαρμογές – Εξειδίκευση – Επιβίωση - Νόμοι. Εξέλιξη και Παλαιοντολογία.

Α28, Γ13. ΟΡΥΚΤΕΣ ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

8^Ο Εξάμηνο, 2 διδακτικές μονάδες, (2Μ)

Ορυκτές πρώτες ύλες και προϊόντα επεξεργασίας τους σε περιβαλλοντικές εφαρμογές. Περιβαλλοντική επικινδυνότητα ορυκτών. Διαχείριση ορυκτών υλών σύμφωνα με τις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης. Αποκατάσταση χώρων μεταλλείων και λατομείων. Διδάσκονται τα κύρια χαρακτηριστικά επιλεγμένων τύπων κοιτασμάτων και οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από κοιτάσματα, μεταλλεία και λατομεία. Απόβλητα από μεταλλευτική δραστηριότητα, εργοστάσια εμπλουτισμού. Περιβαλλοντική επικινδυνότητα ορυκτών. Φιλικές προς το περιβάλλον τεχνολογίες εκμετάλλευσης Ο.Π.Υ. Αποκατάσταση χώρων μεταλλείων και λατομείων. Ορυκτές Πρώτες Ύλες (Ο.Π.Υ.) και προϊόντα επεξεργασίας τους σε περιβαλλοντικές εφαρμογές. Εφαρμογές της πληροφορικής στην διαμόρφωση μοντέλων περιβαλλοντικών επιπτώσεων

Α29. ΜΙΚΡΟΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

6^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΤΟΜΕΑΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ: Παραμορφωτικές Φάσεις. Διαπίστωση και ερμηνεία των παραμορφωτικών φάσεων. Παραμορφωτικές φάσεις και μεταμορφικά γεγονότα. Τεκτονική Ροή και Παραμόρφωση. Ορολογία. Ομοιογένεια – Ετερογένεια. Τεκτονικός ιστός. Συνεχής και ασυνεχής παραμόρφωση. Τεκτονίτες. Φυλλώσεις. Κατηγορίες φυλλώσεων. Μορφολογία των φυλλώσεων. Συνεχής και spaced φύλλωση. Μηχανισμοί δημιουργίας φυλλώσεων. Γεωλογικό πλαίσιο ανάπτυξης φυλλώσεων. Γραμμώσεις. Κατηγορίες γραμμώσεων. Μηχανισμοί δημιουργίας των γραμμώσεων. Γεωλογικό πλαίσιο ανάπτυξης των γραμμώσεων. Lattice – Preferred Orientation (LPO). Ζώνες Διάτμησης – Τεκτονικά Πετρώματα. Κατηγορίες τεκτονικών πετρωμάτων. Brittle Fault Rocks. Μυλονίτες. Σύνθετα τεκτονικά πετρώματα. Ζώνες διάτμησης και φορά διάτμησης. Μικροσκοπικοί δείκτες της φοράς διάτμησης στους μυλονίτες. Δείκτες της φοράς διάτμησης σε θραυσιγενή παραμόρφωση. Δειγματοληψία – Λεπτές τομές. Προσανατολισμένα δείγματα. Επιλογή θέσεων δειγματοληψίας. Επιλογή προσανατολισμού λεπτών τομών. Διαδικασία κοπής λεπτών τομών. Τύποι λεπτών τομών. Γεωμετρία των κύριων μικρο-τεκτονικών δομών στις λεπτές τομές.

Α30. ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ

6^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΤΟΜΕΑΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ: Ιστορική αναδρομή. Η θεωρία των γεωσυγκλίνων. Η κίνηση των ηπείρων. Η επέκταση του υποθαλάσσιου πυθμένα. Η γένεση της Τεκτονικής των Πλακών. Ήπειροι & Ωκεανοί. Οι μεγάλες μορφολογικές περιοχές των υποθαλάσσιων πυθμένων. Ηπειρωτικός & ωκεάνιος φλοιός. Παραμόρφωση στον φλοιό & στον μανδύα. Θραυσιγενή παραμόρφωση. Πλαστική παραμόρφωση. Το θεωρητικό πλαίσιο της Τεκτονικής των πλακών. Λιθοσφαιρικές πλάκες & περιθώρια πλακών. Κατανομή των εστιών των σεισμών. Σχετικές κινήσεις των πλακών. Απόλυτες κινήσεις των πλακών. Οι δυνάμεις που ενεργούν στις πλάκες. Ωκεάνιες Ράχες & Ηπειρωτικοί Τάφροι. Ωκεάνιες ράχες. Η τοπογραφία των ωκεάνιων ραχών. Η βαθιά δομή της αξονικής ζώνης. Η μορφή της λιθόσφαιρας κάτω από τις ράχες. Η ρηχή δομή της αξονικής ζώνης. Η πετρολογία των ωκεάνιων ραχών. Η προέλευση του ωκεάνιου φλοιού. Ηπειρωτικοί τάφροι. Η δομή των τάφρων. Η ηφαιστειότητα της τάφρου. Ο σχηματισμός της τάφρου. Ταξινόμηση των τάφρων. Η προέλευση των τάφρων. Μεταμορφικοί πυρήνες σε ηπειρωτικές τάφρους. Σταθερά-Παθητικά Περιθώρια. Η εξέλιξη των σταθερών περιθωρίων. Η εξέλιξη της κρηπίδας των σταθερών περιθωρίων. Η εξέλιξη της ηπειρωτικής κατωφέρειας. Η εκλέπτυνση του φλοιού κάτω από τα σταθερά περιθώρια. Μετασχηματισμός ενός σταθερού περιθωρίου σε ενεργό. Ρήγματα Μετασχηματισμού – Μεγαοριζοντιολισθητικά Ρήγματα. Προέλευση των ρηγμάτων μετασχηματισμού. Ηπειρωτικά οριζοντιολισθητικά ρήγματα. Διεφελκυσμός και διασυμπίεση. Πρισματικές λεκάνες & διατμησιγενείς λεκάνες. Ζώνες Υποβύθισης. Οι μεγάλες μορφοτεκτονικές δομές. Βαρυτικές ανωμαλίες & ισοστατικές επανορθώσεις. Η δομή των νησιωτικών τόξων βάσει των σεισμικών δεδομένων. Η τάφρος. Το πρίσμα παραμόρφωσης-προσαύξησης. Ο μηχανισμός δημιουργίας του πρίσματος προσαύξησης – Οι ζώνες πτύχωσης και επωθήσεων. Η μετανάστευση της τάφρου. Η μεταμόρφωση σε συγκλίνοντα ορογενή. Εκρηξιγενή δραστηριότητα. Γεωχημικοί χαρακτήρες των ηφαιστειακών πετρωμάτων. Σχέσεις ηφαιστειότητας και ζώνης Benioff. Μετανάστευση του ηφαιστειακού τόξου. Η πετρογραφική σύνθεση των μαγμάτων. Σχηματισμός του ηπειρωτικού φλοιού. Οι παραμορφώσεις στην επωθούμενη πλάκα. Επωθήσεις. Αποκολλήσεις. Δημιουργία μεταμορφικών πυρήνων σε συγκλίνοντα ορογενή. Οπισθολεκάνες. Εγκάρσιες δομές των ενεργών περιθωρίων. Σύγκρουση ηπειρωτικών περιθωρίων & δημιουργία πτυχωσιγενών ορογενών. Μοντέλα ηπειρωτικής σύγκρουσης. Τοποθέτηση καλυμμάτων. Σύνθλιψη ηπειρωτικών περιθωρίων. Κατακόρυφες κινήσεις. Συνορογενετική κατάρρευση. Δημιουργία μεταμορφικών πυρήνων σε ζώνες σύγκρουσης. Προσαύξηση μικροπλακών: Η θεωρία των τεκτονοστρωματογραφικών πεδίων. Η Αμερικάνικη Κορδιλιέρα. Προσαύξηση μικροπλακών στο τόξο της Τηθύος. Η θεωρία των τεκτον/κών πεδίων στην Ελλάδα. Παραδείγματα νησιωτικών τόξων και ορογενενών. Οι Ευρωπαϊκές Άλπεις. Τα πλατό του Θιβέτ και το τόξο των Ιμαλαϊων. Η βόρεια Αμερικάνικη Κορδιλιέρα. Οι Κεντρικές Άνδεις. Οι Καληδονίδες. Τα Απαλλάχια. Η ζώνη της Τασμανίας. Η εξέλιξη του τόξου του Αιγαίου από το Ανώτερο Μειόκαινο μέχρι σήμερα. Οι μεγάλες τεκτονικές περιοχές. Η εσωτερική μεταμορφική ζώνη. Η τάφρος του βόρειου Αιγαίου. Η εσωτερική μεταμορφική ζώνη. Η λεκάνη του Κρητικού Πελάγους. Η λεκάνη του Κορινθιακού Κόλπου. Το μέτωπο του τόξου του Αιγαίου – Η εξωτερική μεταμορφική ζώνη. Η ζώνη πτύχωσης και επωθήσεων στην δυτική Ηπειρωτική Ελλάδα. Η ελληνική τάφρος. Η μεσογειακή ράχη. Ο σχηματισμός και η εξέλιξη του τόξου του Αιγαίου. Η εξέλιξη του τόξου του Αιγαίου στο Ανώτερο Μειόκαινο. Η εξέλιξη του τόξου του Αιγαίου κατά το Κατώτερο Πλειόκαινο μέχρι σήμερα. Η σημερινή δυναμική, τεκτονική και κινηματική του τόξου του Αιγαίου.

Α31. ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΙΖΗΜΑΤΩΝ & ΙΖΗΜΑΤΟΓΕΝΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ

7^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ Ο φλοιός ως ένα ξεχωριστό σύστημα. Προέλευση των κόκκων των ιζημάτων (Η προέλευση των χερσογενών κλαστικών κόκκων και η προέλευση των κόκκων του ανθρακικού ασβεστίου). Μεταφορά και ιζηματογένεση. Κολλοειδή και κολλοειδή φαινόμενα. Φυσικοχημικοί παράγοντες κατά την ιζηματογένεση. Διαγένεση. Διαγένεση χερσογενών κλαστικών ιζημάτων, διαγένεση ανθρακικών του Ca, Mg, διαγένεση και σχηματισμός ορυκτών του σιδήρου, διαγένεση εβαποριτών. Ανόργανες και οργανικές γεωχημικές διαδικασίες κατά τη διαγένεση θαλάσσιου πηλού και γένεση πετρελαίου. Γεωχημεία ορυκτών ανθράκων.

Α32. ΕΙΔΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑΣ – ΙΣΟΤΟΠΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΑ

7^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ Τεχνικές επεξεργασίας γεωχημικών δεδομένων (κύρια στοιχεία, ιχνοστοιχεία, σταθερά ισότοπα, ραδιενεργά ισότοπα κ.λ.π.) με σκοπό τη χρήση τους σε θέματα πετρογένεσης, γεωχρονολόγησης, τεκτονικής, δημιουργίας συγκεντρώσεων στοιχείων με οικονομική σημασία (κοιτάσματα).

Α33. ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ

8^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΒΑΙΟΠΟΥΛΟΣ: Η θέση της γης στο σύμπαν και η εικόνα του σύμπαντος. Αστρονομία Θέσης. Έννοια και μέτρηση του χρόνου. Η θεωρία για τη βαρυτική έλξη (ο νόμος του Gauss για το βαρυτικό πεδίο, διαφορικές εξισώσεις Poisson και Laplace). Το βαρυτικό πεδίο της περιστρεφόμενης γης (μοντέλα προσέγγισης, ανάπτυξη του βαρυτικού πεδίου σε σειρά, το Διεθνές Ελλειψοειδές Αναφοράς). Μαθηματική μελέτη των παλιρροιών, της μετάπτωσης και της κλόνισης της γης. Δορυφορικές μέθοδοι προσδιορισμού στίγματος, με έμφαση στον αλγόριθμο προσδιορισμού θέσης με το σύστημα GPS. Μαθηματική χαρτογραφία (συστήματα απεικόνισης από τη σφαίρα στο επίπεδο, μελέτη των υπεισερχόμενων παραμορφώσεων, μαθηματικές σχέσεις πουπεριγράφουν χαρτογραφικές προβολές διαφόρων τύπων). Η έννοια της διαφορικής εξίσωσης-παραδείγματα διαφορικών εξισώσεων από τις φυσικές επιστήμες. Συνήθεις διαφορικές εξισώσεις πρώτης τάξης. Συνήθεις διαφορικές εξισώσεις δεύτερης και ανώτερης τάξης. Σειρές Fourier. Ολοκλήρωμα Fourier. Τανυστές, με έμφαση στους καρτεσιανούς τανυστές δεύτερης τάξης. Στοιχεία αριθμητικής ανάλυσης, με έμφαση στις μεθόδους αριθμητικής ολοκλήρωσης και επίλυσης διαφορικών εξισώσεων μιας μεταβλητής. Εφαρμογές σε μαθηματικά μοντέλα από διαφόρους τομείς των γεωεπιστημών (γεωμορφολογία, γεωφυσική, ρύπανση εδάφους και ατμόσφαιρας κλπ).

Α34, Β25, Γ28. ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΩΝ ΓΕΩΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

6^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

Διδακτική των φυσικών επιστημών. Ορισμός και αντικείμενο της διδακτικής των γεωεπιστημών. Η αναγκαιότητα της διδακτικής μεθοδολογίας στις γεωεπιστήμες. Σκοποί και στόχοι της διδασκαλίας. Μέθοδοι διδασκαλίας. Διδακτικά μοντέλα και η προσαρμογή τους στη διδασκαλία των γεωεπιστημών. Διδακτική μεθοδολογία: Μέθοδος Project, επίλυση προβλήματος. Η εργασία στο πεδίο ως εκπαιδευτική διαδικασία. Η παρατήρηση και το πείραμα στη διδασκαλία των γεωεπιστημών. Οι Η/Υ ως εκπαιδευτικό εργαλείο στις γεωεπιστήμες. Ειδικά θέματα διδασκαλίας των γεωεπιτημών: Γεωλογικός χρόνος, Γεωλογικοί χάρτες, Απολιθώματα, Σεισμοί, Ηφαίστεια, Γεωλογική κληρονομιά. Ο διεπιστημονικός και διαθεματικός χαρακτήρας της ΠΕ. Γεωεπιστήμες και Περιβαλλοντική εκπαίδευση. Διερεύνηση των αναλυτικών προγραμμάτων ως προς το περιεχόμενο των γεωεπιστημών. Η διαθεματική προσέγγιση της γεωλογίας. Η αξιολόγηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Β3. ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΓΕΩΦΥΣΙΚΗ

6^Ο Εξάμηνο, 5 διδακτικές μονάδες, (3Μ+2Ε)

Αρχές και περιορισμοί των γεωφυσικών μεθόδων διασκόπησης. Γεωφυσικά δεδομένα και επεξεργασία. Γεωφυσικές μέθοδοι. 1) Βαρυτική μέθοδος. Εισαγωγή. Επεξεργασία και ερμηνεία βαρυτικών ανωμαλιών. Παραδείγματα και εφαρμογές. 2) Μαγνητική μέθοδος. Εισαγωγή. Επεξεργασία και ερμηνεία μαγνητικών ανωμαλιών. Παραδείγματα και εφαρμογές. 3) Σεισμικές μέθοδοι. Βασικές έννοιες της σεισμικής διασκόπησης. α) Μέθοδος σεισμικής ανάκλασης. Εισαγωγή. Θεωρητική θεμελίωση. Επεξεργασία και ερμηνεία δεδομένων. Παραδείγματα και εφαρμογές β) Μέθοδος σεισμικής διάθλασης. Εισαγωγή. Θεωρητική θεμελίωση. Εξέταση της γεωμετρίας των διαθλωμένων ακτίνων για δύο ή περισσότερες οριζόντιες ή κεκλιμένες ασυνέχειες. Εξέταση της γεωμετρίας των διαθλωμένων ακτίνων από ασυνέχειες με ανάγλυφο. Παραδείγματα και εφαρμογές. Σειμική τομογραφία. 4) Ηλεκτρικές μέθοδοι. Εισαγωγή. Ερμηνεία ηλεκτρικών βυθοσκοπήσεων. Ηλεκτρική τομογραφία. Εισαγωγή στη μέθοδο της επαγόμενης πόλωσης και ερμηνεία δεδομένων. Εισαγωγή στη μέθοδο Φυσικού Δυναμικού. Ερμηνεία ανωμαλιών φυσικού δυναμικού. Παραδείγματα και εφαρμογές. 5) Γεωηλεκτρομαγνητισμός. Ηλεκτρικές, διηλεκτρικές και μαγνητικές ιδιότητες ορυκτών και πετρωμάτων. Διάδοση ΗΜ πεδίων σε ομογενή και ανομοιογενή μέσα (εγγύς και μακράν πεδίο). Διασκόπηση με ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία. Διασκόπηση με μαγνητικά πεδία – επαγωγική ζεύξη βρόχου - βρόχου. Διασκόπηση σε υψηλές συχνότητες - γεωραντάρ. Ηλεκτρομαγνητική τομογραφία. Παραδείγματα και εφαρμογές. 6) Ραδιομετρική μέθοδος. Εισαγωγή. Θεωρητική θεμελίωση της μεθόδου. Παραδείγματα και εφαρμογές. 8) Διαγραφίες γεωτρήσεων (logging). Εισαγωγή. Βασικές έννοιες των γεωφυσικών διαγραφιών σε γεώτρηση. Μέθοδοι διασκόπησης μέσα σε γεώτρηση: Ηλεκτρικές, Φυσικού Δυναμικού, Ραδιομετρική, Ακουστική, Μαγνητική, Βαρυτική, Μέτρηση Θερμοκρασίας. Παραδείγματα και εφαρμογές.

Β4. ΕΔΑΦΟΜΗΧΑΝΙΚΗ – ΒΡΑΧΟΜΗΧΑΝΙΚΗ

6^Ο Εξάμηνο, 5 διδακτικές μονάδες, (3Μ+2Ε)

ΤΟΜΕΑΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ: Εδάφη και προέλευση τους. Σύσταση εδαφών. Φυσικά χαρακτηριστικά και ιδιότητες εδαφών. Ταξινόμηση εδαφών. Υδραυλικές ιδιότητες εδαφών. Μηχανικές ιδιότητες εδαφών (παραμόρφωση, συμπιεστότητα, αντοχή, συμπύκνωση, φέρουσα ικανότητα, στερεοποίηση). Ανέπαφο πέτρωμα & βραχομάζα. Μηχανική συμπεριφορά ανέπαφου πετρώματος (παραμόρφωση, αντοχή, αστοχία). Οι ασυνέχειες και ο ρόλος τους στη μηχανική συμπεριφορά της βραχομάζας. Ταξινόμηση ανέπαφου πετρώματος και βραχομάζας. Επιτόπου δόκιμες.

Β5. ΓΕΩΛΟΓΙΑ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ

7^Ο Εξάμηνο, 5 διδακτικές μονάδες, (3Μ+2Ε)

ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ: Μελέτες τεχνικών έργων (στάδια μελέτης, φορείς, χρηματοδοτήσεις, επίβλεψη, παραλαβή). Αλληλεπικαλύψεις με τις επιστήμες του Μηχανικού. Η διαμόρφωση της Γεωτεχνικής επιστήμης. Συγκοινωνιακά έργα. Οδοποιία (σχεδιασμός, τεχνικά, ορύγματα, επιχώματα, δάνεια υλικά). Αντιστηρίξεις πρανών. Σιδηροδρομικές γραμμές (ιδιατερότητες σε σχέση με οδοποιία). Αεροδρόμια (ζώνες διαφορετικών γεωτεχνικών απαιτήσεων). Γέφυρες (τύποι και προστασία γεφυρών). Σήραγγες και υπόγειες εκσκαφές (μέθοδοι, σχεδιασμός, κατασκευή, μέτρα προστασίας, μέτρα διευκολύνσεως, επί τόπου γεωλογικές εργασίες και αποφάσεις). Φράγματα και υδραυλικές διευθετήσεις (τύποι, λεκάνη απορροής, λεκάνη κατακλύσεως, ζώνη φράγματος, κατάντη ζώνη). Στατική και δυναμική συμπεριφορά φραγμάτων. Θεμελιώσεις. Παράκτια και λιμενικά έργα. Γεωτεχνική έρευνα σε μεταλλεία και ορυχεία.

Β6. ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ (7, 3+2)

7^Ο Εξάμηνο, 5 διδακτικές μονάδες, (3Μ+2Ε)

ΤΟΜΕΑΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ: Εισαγωγή στις Φυσικές – Γεωλογικές Καταστροφές. Το πρόβλημα σε παγκόσμιο επίπεδο. Βασικοί όροι – αρχές – είδη καταστροφών. Χρονικές κλίμακες φαινομένων – χώρος και χρόνος στις Καταστροφές. Ζώνες κατανομής καταστροφών. κλίμακες μέτρησης καταστροφών. Καταστροφές και περιβάλλον. Η τρωτότητα των φυσικών καταστροφών. Αντίληψη και εκτίμηση του κίνδυνου. Προσαρμογή στις Καταστροφές. Χρήσεις Γης και Καταστροφές. Διαχείριση καταστροφών. Θεματικοί χάρτες – Μικροζωνοποίηση. Μοντέλα αντιμετώπισης καταστροφών. Προειδοποίηση και καταστροφές. Διάκριση επιπέδων διαχείρισης καταστροφών Προκαταστροφικό – συνκαταστροφικό – μετακαταστροφικό επίπεδο. Σχεδιασμός – λήψη απόφασης επέμβασης. Διαχείριση έκτακτης ανάγκης – ανάκτηση μετά από καταστροφή. Χωροταξικός – οικονομικός - ιατρικός Σχεδιασμός. Παράκτιες καταστροφές. Είδη – ταξινόμηση. Παράκτια διάβρωση - μεταβολές ακτογραμμών. Κύματα – Τσουνάμι. Χωροταξικός Σχεδιασμός και Παράκτιες καταστροφές - τεχνικά έργα προστασίας. Χρήση νέων τεχνολογιών στην αντιμετώπιση των παρακτίων καταστροφών. Παράκτιες καταστροφές στον Ελλαδικό χώρο. Σεισμοί. Ιστορικοί Σεισμοί σε παγκόσμιο και ελληνικό επίπεδο. Σεισμοί και τεκτονικές πλάκες. Ρήγματα και Σεισμοί – νεοτεκτονικοί χάρτες. Σεισμική απόκριση γεωλογικών σχηματισμών. Σεισμοί και κατασκευές. Σεισμοί και συνοδά γεωδυναμικά φαινόμενα. Αντιμετώπιση σεισμικών καταστροφών . πρόληψη – επέμβαση – αντιμετώπιση. Σεισμοί και ιατρικός Σχεδιασμός. Σεισμοί και Χωροταξικός Σχεδιασμός. Χρήση νέων τεχνολογιών στον αντισεισμικό σχεδιασμό. Κατολισθητικά φαινόμενα. Είδη κατολισθητικών φαινομένων. Ταξινόμηση κατολισθητικών φαινομένων. Αίτια κατολισθητικών φαινομένων. Έρευνα κατολισθητικών φαινομένων σε εδάφη και σε βραχώδη πρανή. Τρόποι αντιμετώπισης σε εδαφικά και βραχώδη πρανή. Ειδικά έργα αντιμετώπισης σε οικιστικούς χώρους και τεχνικά έργα. Διαχείριση έκτακτης ανάγκης κατολισθητικών φαινομένων – επέμβαση. Η κατολισθητική επικινδυνότητα του Ελληνικού χώρου. Χωροταξικός Σχεδιασμός – Χρήσεις Γης και κατολισθητικά φαινόμενα. Χρήση νέων τεχνολογιών στην αντιμετώπιση τους (g.i.s. και τηλεπισκόπηση). Κατολισθητικά φαινόμενα και κοινωνικό-οικονομικές επιπτώσεις στον Ελλαδικό χώρο. Πλημμυρικά φαινόμενα. Μέγεθος και συχνότητα πλημμυρικών φαινομένων. Αίτια πλημμύρων – αστικοποίηση και πλημμύρες. Επικινδυνότητα πλημμυρικών φαινομένων – συσχέτιση με γεωλογικούς παράγοντες και ανθρώπινες παρεμβάσεις. Πλημμυρική επικινδυνότητα του Ελληνικού χώρου. Χρήση νέων τεχνολογιών στην Διαχείριση και αντιμετώπιση (g.i.s. και τηλεπισκόπηση). Πλημμυρικά φαινόμενα και κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις στον ελληνικό χώρο. Διαχείριση έκτακτης ανάγκης από πλημμυρικά φαινόμενα. Χωροταξικός Σχεδιασμός και πλημμυρικά φαινόμενα. Διόγκωση – διάβρωση εδαφών. Περιγραφή του προβλήματος. Διόγκωση – διάβρωση εδαφών – παράγοντες – αίτια – αντιμετώπιση. Επιπτώσεις διόγκωσης – διάβρωσης σε ειδικές περιπτώσεις (τεχνικά έργα, κλπ.). Χωροταξικός Σχεδιασμός και διόγκωση – διάβρωση. Ηφαιστειακή δραστηριότητα. Τεκτονικές πλάκες και ηφαίστεια. Είδη ηφαιστείων – ηφαιστειακή δραστηριότητα στον Ελληνικό χώρο. Είδη καταστροφών – ταξινόμηση. Πρόβλεψη ηφαιστειακής δραστηριότητας. Ηφαιστειακές ζώνες (πλεονεκτήματα – μειονεκτήματα). Χρήσεις Γης και ηφαιστειακός κίνδυνος. Διευθέτηση καταστροφής – επέμβαση – Διαχείριση – ανάκτηση. Ηφαιστειακή επικινδυνότητα του Ελληνικού χώρου. Χρήση νέων τεχνολογιών στην αντιμετώπιση του ηφαιστειακού κίνδυνου (g.i.s. και τηλεπισκόπηση). Κλιματικές Μεταβολές - Ατμοσφαιρικές καταστροφές. Τα αίτια των κλιματικών μεταβολών. Είδη ατμοσφαιρικών καταστροφών. Πρόβλεψη – αντιμετώπιση – αποκατάσταση. Λοιπές καταστροφές. Είδη τεχνολογικών καταστροφών. Ανάλυση κινδύνων από τεχνολογικές καταστροφές. Μεγάλες τεχνολογικές καταστροφές. Διευθέτηση τεχνολογικών καταστροφών – επέμβαση – διαχείριση – ανάκτηση. Συσχέτιση φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών. Δασικές πυρκαγιές - αίτια παράγοντες εξάπλωσης. Διευθέτηση καταστροφών πρόληψη – επέμβαση – διαχείριση – ανάκτηση. Ατυχήματα μεταφορών. πρόληψη – επέμβαση – διαχείριση. Πολιτική – Κοινωνική Προστασία. Καταστροφές και κοινωνικά – οικονομικά συστήματα. Κοινωνικές, ψυχολογικές, οικονομικές συνέπειες των καταστροφών. Κοινωνική προστασία – δράσεις σχεδιασμού. Το νομοθετικό πλαίσιο πολιτικής προστασίας. Σχέδια ετοιμότητας σε κεντρικό – περιφερειακό – τοπικό επίπεδο. Ειδικά σχέδια διαχείρισης σε μητροπολιτικά κέντρα. Πλεονεκτήματα – μειονεκτήματα σχεδίων έκτακτης. Οργάνωση ασκήσεων ετοιμότητας. Παραδοσιακές και σύγχρονες δράσεις ενημέρωσης πολιτών. Ετοιμότητα – μέτρα αυτοπροστασίας πολιτών – ο ρόλος των εθελοντών. Καταστροφές και μέσα ενημέρωσης.

ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑ: Βασικές αρχές ηφαιστειακού κινδύνου. Γεωγραφική κατανομή - ταξινόμηση επικινδυνότητας ηφαιστειογενών περιοχών. Μέτρα πρόληψης-επέμβασης και αντιμετώπισης για τον περιορισμό των επιπτώσεων. Πιθανότητα εκδήλωσης ηφαιστειακής δραστηριότητας. Μορφές και βαθμός ηφαιστειακής επικινδυνότητας (εκρηκτική και εκχυτική δράση, όξινη βροχή, λασποροές, πυρακτωμένα νέφη και πυροκλαστικές εκρήξεις). Καταστροφικές συνέπειες μιας ηφαιστειακής δράσης. Ανασταλτικοί μηχανισμοί δράσης πριν και μετά το συμβάν. Διαχείριση - διευθέτηση ηφαιστειακού κινδύνου. Χρήσεις γης σε ηφαιστειογενείς ζώνες. Ηφαιστειότητα και τεχνολογική ανάπτυξη (G.I.S., Τηλεπισκόπιση, κ.ά.). Επικινδυνότητα ηφαιστείων στον Ελλαδικό χώρο. Επίδραση της ηφαιστειακής δράσης στον άνθρωπο και το περιβάλλον (πλεονεκτήματα-μειονεκτήματα).

ΤΟΜΕΑΣ ΦΥΣ. ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ-ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ: Πλημμυρικά Φαινόμενα (Πλημμύρες ποταμών, χειμμάρων, παροχές). Διάβρωση εδαφών και επιφανειακών ιζημάτων – στερεοπαροχή. Κινήσεις βαρύτητας: (Ερπυσμός, Καταπτώσεις, Ολισθήσεις, Ροές (λασποροές κλπ)). Επιπτώσεις στην παράκτια ζώνη από την αναμενόμενη άνοδο στάθμη θάλασσας. Παράκτια διάβρωση – υποχώρηση ακτών. Ποτάμια διάβρωση.

Β7. ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ

6^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ: In situ διερεύνηση της τεχνικής συμπεριφοράς λιθολογικών μονάδων. Αντιμετώπιση καταστροφικών φαινομένων και κατασκευή τεχνικών έργων (εκσκαφές, αντιστηρίξεις πρανών, αποστραγγίσεις, φρεατοπάσσαλοι, πασσαλοσανίδες, αγκύρια και αγκυρώσεις, ηλώσεις, κοιτοστρώσεις και στρώσεις εξυγιάνσεως, caissons, γεωυφάσματα, γεωμεμβράνες, πάσσαλοι προπορείας, διαφράγματα, προκατασκευασμένα στοιχεία κ.λπ.), Εξοπλισμός γεωτεχνικών κατασκευών, Χημική βελτίωση της συμπεριφοράς λιθολογικών μονάδων. Τεχνική και οικονομική ένταξη των γεωτεχνικών κατασκευών στη μελέτη και κατασκευή τεχνικών έργων.

Β9, Γ21. ΓΕΩΦΥΣΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΤΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ & ΓΕΩΘΕΡΜΙΚΩΝ ΠΕΔΙΩΝ

6^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

Εισαγωγή. Φυσικές ιδιότητες πετρωμάτων και γεωλογικών στόχων. Σχέσεις υδρογεωλογικών και γεωφυσικών παραμέτρων. Παραγωγή θερμότητας στο εσωτερικό της γης. Ρoή θερμότητας στην επιφάνεια της γης. Σχέση τεκτονικής δομής και ροής θερμότητας. Ηλεκτρικές μέθοδοι και Φυσικό Δυναμικό στη διερεύνηση φυσικών πόρων και τον εντοπισμό γεωθερμικών πεδίων. Ηλεκτρομαγνητική βαθοσκόπηση με φυσικά πεδία (ΑΜΤ, AFMAG) - εντοπισμός βαθιάς υδροφορίας. ΗΜ βαθοσκόπηση συχνότητας και χρόνου με τεχνητά πεδία. Οριζόντια αποτύπωση με ηλεκτρομαγνητικά πεδία – ανίχνευση μεταλλοφορίας. Μέτρηση θερμικής ροής. Παραδείγματα και εφαρμογές.

Β10. ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΕΙΣΜΟΛΟΓΙΑ – ΜΙΚΡΟΖΩΝΙΚΕΣ

6^Ο Εξάμηνο, 5 διδακτικές μονάδες, (3Μ+2Ε)

ΓΕΩΦΥΣΙΚΗ: Το μάθημα αυτό στοχεύει στο να εισάγει τον φοιτητή στις έννοιες της ισχυρής σεισμικής κίνησης και τους τρόπους αντιμετώπισης τεχνικών προβλημάτων που οδηγούν σε ασφαλέστερο αντισεισμικό σχεδιασμό σε εθνική, περιφερειακή και τοπική κλίμακα και περιλαμβάνει:Εισαγωγή-Ιστορική ανασκόπηση. Ισχυρή εδαφική κίνηση και χαρακτηριστικά της. Οργανα καταγραφής της ισχυρής εδαφικής κίνησης. Ανάλυση επιταχυνσιογραφημάτων. Κατάλογοι σεισμών, ιστορικά και ενόργανα δεδομένα, πληρότητα και αξιοπιστία. Εκτίμηση μακροσεισμικών αποτελεσμάτων. Σεισμική επικινδυνότητα, τρωτότητα, σεισμικός κίνδυνος. Φάσματα σχεδιασμού. Απόκριση εδαφών σε σεισμική κίνηση. Επίδραση τοπικών συνθηκών. Φαινόμενα ρευστοποίησης και κατολισθήσεων. Μικροζωνικές μέθοδοι και μικροζωνικοί χάρτες.

Β11. ΓΕΩΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ - ΠΑΛΑΙΟΜΑΓΝΗΤΙΣΜΟΣ

8^Ο Εξάμηνο, 5 διδακτικές μονάδες, (3Μ+2Ε)

ΤΟΜΕΑΣ ΦΥΣ. ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ-ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ: Συμβολή της γεωμορφολογικής ανάλυσης στην κατανόηση της εξέλιξης του αναγλύφου της ευρύτερης περιοχής αρχαιολογικών χώρων και προσδιορισμός των περιβαλλοντικών – μορφολογικών αλλαγών σε α) παράκτιο περιβάλλον, β) σε ποτάμιο περιβάλλον, γ) σε ερημικό, δ) σε παραλίμνιο κλπ. Παραδείγματα αρχαιογεωμορφολογικών μελετών στον ελληνικό και ευρύτερο Μεσογειακό χώρο. Προβλήματα ανεύρεσης, ανάδειξης και προστασίας αρχαιολογικών χώρων σε σχέση με διεργασίες διάβρωσης ή απόθεσης. Παραδείγματα από τον ελληνικό χώρο. Συμβολή της ιζηματολογίας – στρωματογραφίας – παλυνολογίας στην κατανόηση του παλαιοπεριβάλλοντος του αρχαιολογικού χώρου. Βιο-λιθοστρωματογραφικές μέθοδοι στην επίλυση προβλημάτων ταυτοποίησης και προσδιορισμού δομικών υλικών, μνημείων κλπ. Χρήση αεροφωτογραφιών και πολυφασματικών εικόνων στον εντοπισμό αρχαιολογικών χώρων. Γεωφυσικές μέθοδοι διασκόπισης για τον εντοπισμό αρχαιολογικών κατασκευών. Βασικές αρχές τεχνικών χρονολόγησης. Μεταλλευτικές και λατομικές εκμεταλλεύσεις στην αρχαιότητα. Πηγές μετάλλων και χρήσεις. Συμβολή της πετρογραφικής ανάλυσης στη μελέτη νεολιθικών εργαλείων, αγγείων, κεραμικών, αγαλμάτων. Αξιολόγηση υλικών που χρησιμοποιήθηκαν σε ιστορικά κτίρια. Υλικά που χρησιμοποιούνται για συντήρηση και αποκατάσταση ιστορικών κτιρίων. Η χρήση της αναλυτικής γεωχημείας και του προσδιορισμού χαρακτηριστικών αυθιγενών ορυκτών σαν συμπλήρωμα βιο-λιθοστρωματογραφικών μεθόδων στην ταυτοποίηση δομικών λίθων αρχαίων λατομείων. Αρχαιολογικές μέθοδοι και τεχνικές αναγνώρισης φυσικών καταστροφών – αρχαιοσεισμολογία.

ΒΛΑΧΟΥ: Η μελέτη των δομικών στοιχείων αυτών των κτισμάτων περιλαμβάνει εν συντομία: Την πετρολογική αναγνώριση και ανάλυση (πρέπει να τονισθεί ότι το σύνολο σχεδόν των δομικών λίθων στον Ελλαδικό χώρο είναι πετρώματα ιζηματογενή, όπως ασβεστόλιθοι, πορόλιθοι, ψαμμίτες, τραβερτίνες,τόφφοι, γύψοι, ψηφιτοπαγή, σχιστόλιθοι, ιλυόλιθοι και γενικά πετρώματα που στην πρακτική αναφέρονται με τον όρο «μάρμαρα»). Την ταυτοποίηση (την προσπάθεια μελέτης και εντοπισμού της προέλευσης και της αναγνώρισης του αντίστοιχου σχηματισμού στο ύπαιθρο και ίσως ακόμη και του λατομείου. Την καταγραφή και αποτύπωση του βαθμού φθοράς καθώς και την μελέτη των αιτίων και παραγόντων που επέδρασαν ώστε να διευκολυνθεί ίσως και η μελέτη αποκατάστασης.

ΣΤΑΜΑΤΑΚΗΣ: Χαρακτηρισμός δομικών υλικών, εργαλείων και όπλων που χρησιμοποιήθηκαν στην αρχαιότητα (πυριτόλιθοι, οψιδιανός, ασβεστόλιθος,, ψαμμίτης, ηφαιστειακός τόφφος, μάρμαρα). Η χρήση της αναλυτικής γεωχημείας & του προσδιορισμού χαρακτηριστικών αυθιγενών ορυκτών σαν συμπλήρωμα βιο- & λιθο-στρωματογραφικών μεθόδων στην ταυτοποίηση δομικών λίθων-αρχαίων λατομείων. Καινοτόμες αναλυτικές τεχνικές και εφαρμογές τους. Αξιολόγηση Υλικών που χρησιμοποιήθηκαν σε σχετικά πρόσφατα ιστορικά κτίρια. Υλικά που χρησιμοποιούνται για συντήρηση, επισκευή και αποκατάσταση ιστορικών κτιρίων και άλλων οικοδομών. Δευτερογενή ορυκτά που δημιουργούν εξαλλοιώσεις-φαινόμενα αποσύνθεσης σε δομικά υλικά. Ανάλυση ιστορικών κονιαμάτων, υδραυλικά κονιάματα. Μηχανισμός της ανθρακοποίησης κονιαμάτων ασβέστου. Χημική εξαλλοίωση μαρμάρων, ασβεστόλιθου και ψαμμίτη. Η σημασία της ανάλυσης microprobe-SEM στον χαρακτηρισμό, τον βαθμό διάβρωσης και την συντήρηση δομικών λίθων και κονιαμάτων. Διαδικασία κρυστάλλωσης-ανακρυστάλλωσης κονιαμάτων γύψου κατά την διαδικασία ατμοσφαιρικής εξαλλοίωσης-διάβρωσης. Καινοτόμες αναλυτικές τεχνικές & εφαρμογές τους. Η χρήση βιο- & λιθο-στρωματογραφικών μεθόδων στην ταυτοποίηση δομικών λίθων-αρχαίων λατομείων.

Β12. ΣΕΙΣΜΟΤΕΚΤΟΝΙΚΗ - ΜΟΡΦΟΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

6^Ο Εξάμηνο, 3 διδακτικές μονάδες, (2Μ+1Ε)

ΤΟΜΕΑΣ ΦΥΣ. ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ-ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ: Γεωμορφές μεγάλης κλίμακας επακόλουθες της Τεκτονικής των Πλακών. Μορφές κανονικών, ανάστροφων και ρηγμάτων οριζόντιας ολίσθησης (ρηξιγενή μέτωπα, τριγωνικές και τραπεζοειδείς κλιτύες, ρηξιγενείς κρημνοί, κρημνοί γραμμής ρήγματος, μορφές αναθόλωσης και ταπείνωσης κλπ). Επίδραση της ενεργού τεκτονικής (ρηγμάτων, πτυχώσεων) στα υδρογραφικά δίκτυα (τύποι υδρογραφικού δικτύου, φαράγγια, πειρατεία υ.δ., μετατόπιση κοίτης, σημεία κάμψης, αναβαθμίδες και αλλαγές στο βασικό επίπεδο, αλλουβιακοί κώνοι και ριπίδια κ.ο.κ.). Κάμψη επιφανειών επιπέδωσης, αναστροφή αναγλύφου, κλπ. Επίδραση της ενεργού τεκτονικής στην παράκτια ζώνη (θαλάσσιες αναβαθμίδες και παραμόρφωσή τους, εξέλιξη παράκτιων κρημνών, θαλάσσιες εγκοπές κλπ)

Β13. ΜΑΚΡΟΣΕΙΣΜΙΚΗ

5^Ο Εξάμηνο, 3 διδακτικές μονάδες, (3Μ+1Ε)

ΓΕΩΦΥΣΙΚΗ: Μορφολογικοί χαρακτήρες των σεισμών: Είδος του σεισμού (κατακόρυφες, οριζόντιες, κυματοειδείς και περιστροφικές κινήσεις). Διάρκεια του σεισμού. Διεύθυνση του σεισμού. Ένταση (επιτάχυνση) του σεισμού. Μακροσεισμικά αποτελέσματα των σεισμών: Επίδραση των σεισμών στην επιφάνεια της γης, Επίδραση των σεισμών στη θάλασσα, Επίδραση των σεισμών στις τεχνικές κατασκευές. Επιδράσεις στις σεισμικές εντάσεις: Επίδραση της τεκτονικής δομής, Επίδραση της γεωλογικής δομής, Είδη εδαφών θεμελίωσης, Είδη σεισμικών βλαβών, Τρωτότητα κτηρίων: Σύγχρονες κατασκευές – ιστορικά μνημεία. Μακροσεισμικές μέθοδοι έρευνας: Μακροσεισμικές κλίμακες, Μέθοδος ισοσείστων, Μέθοδος ισοβλαβών. Μακροσεισμικά δίκτυα πληροφοριών, Ερωτηματολόγια. Μακροσεισμικά δεδομένα ιστορικών σεισμών, συμβολή της μακροσεισμικής έρευνας στην μελέτη των ιστορικών σεισμών και στη σεισμική επικινδυνότητα.

Β14. ΗΦΑΙΣΤΕΙΟΛΟΓΙΑ

6^Ο Εξάμηνο, 7 διδακτικές μονάδες, (4Μ+3Ε)

ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑ: Βασικές αρχές. Γεωγραφική κατανομή και διαχρονική εξέλιξη ηφαιστείων. Ταξινόμηση Ηφαιστείων. Ηφαιστειακές σειρές. Φυσικο-χημικά χαρακτηριστικά λαβών (σχέση θερμοκρασίας-πίεσης-ιξώδους-ταχύτητας ροής και μορφής της λάβας). Ηφαιστειότητα και τεκτονική των πλακών. Μηχανισμός ηφαιστειακών εκρήξεων. Κυριότεροι τύποι ηφαιστειακών εκρήξεων. Ηφαιστειακά αέρια. Μετα-ηφαιστειακά φαινόμενα. Μορφολογικά χαρακτηριστικά λαβών. Πυροκλαστικά προϊόντα (ταξινόμηση, μεταφορά και απόθεση). Ηφαιστειότητα σε άλλους πλανήτες. Ηφαιστειότητα στον Ελλαδικό χώρο. Ηφαιστειότητα και Οικολογία (σχέση με τον άνθρωπο, τον πολιτισμό και το περιβάλλον). Επικινδυνότητα σε ηφαιστειογενείς περιοχές. Ηφαίστεια ως πηγή ενέργειας.

Β15. ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΓΕΩΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ

6^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΤΟΜΕΑΣ ΦΥΣ. ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ-ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ: Εισαγωγή. Διαφορά θεωρητικής και εφαρμοεσμένης γεωμορφολογίας. Εφαρμογές της γεωμορφολογίας στις υδρολογικές μελέτες (επιφανειακά και υπόγεια νερά, υδρογρ. Δίκτυα, δελταϊκές περιοχές). Γεωμορφολογία και χρήση γης. Γεωμορφολογία και τεχνικά έργα (διευθετήσεις χειμάρρων, φράγματα, δρόμοι, πολεοδομικά, διάφορα έργα, κτίσματα). Κατολισθήσεις. Επίδραση της κατολίσθησης σε μια περιοχή (χαρτογράφηση ζώνης, κατολίσθησης, ταξινόμηση των κατολισθήσεων: συχνότητα, εύρος, ανάλυση μετακινούμενου υλικού).

Β18. ΔΟΡΥΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΥ & ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΤΗΣ ΓΗΣ

6^Ο Εξάμηνο, 6 διδακτικές μονάδες, (4Μ+2Ε)

ΛΑΓΙΟΣ: Παγκόσμιο Σύστημα Εντοπισμού (GPS): Βασικές Αρχές, Εν Eνεργεία Δορυφορικά Συστήματα Εντοπισμού (GPS), Επίγειο και Διαστημικό Τμήμα του GPS, Συστήματα Αναφοράς: Χαρτογραφικά Συστήματα (Συστήματα Συντεταγμένων), Χρονικά Συστήματα, Δορυφορικές Τροχιές – Δορυφορικό Σήμα, Επίγεια καταγραφή σήματος - Γεωδαιτικοί Δέκτες, Επίγειες Παρατηρήσεις και Δίκτυα GPS, (Στόχοι-Στρατηγικές Σχεδιασμού, Μέθοδοι και Μέτρηση Δικτύων), Ανάλυση και Διαχείριση Δεδομένων, (Ποιότητα και Είδος δεδομένων, Συνδυασμός δεδομένων, Ατμοσφαιρικές Επιδράσεις, Ακρίβεια δεδομένων, Μαθηματικές Τεχνικές Επίλυσης Αβεβαιότητας, Εφαρμογή φίλτρων, Μαθηματική προσαρμογή δικτύων), Ειδικά Λογισμικά Επεξεργασίας GPS Δεδομένων, Εφαρμογές GPS Μετρήσεων. Συστήματα Παρακολούθησης της Γης: Ιστορική Αναδρομή, Ηλεκτρομαγνητική Ακτινοβολία, Το Η/Μ φάσμα, Επίδραση της ατμόσφαιρας στην ακτινοβολία, Αλληλεπίδραση ακτινοβολίας και επιφανειακών χαρακτηριστικών της Γης, Φασματικές ταυτότητες, Θερμική Ακτινοβολία, Ενεργά και Παθητικά Συστήματα Καταγραφής, Χαρακτηριστικά των Ψηφιακών Εικόνων. Δορυφορικά Συστήματα Καταγραφής: Τροχιές και χαρακτηριστικά δορυφόρων, Χωρική διακριτική ανάλυση, Φασματική διακριτική ικανότητα, Ραδιομετρική ανάλυση, Επαναληψιμότητα απεικόνισης, Είδη και χαρακτηριστικά οργάνων καταγραφής. Επεξεργασία και Ανάλυση Δορυφορικών Εικόνων: Ραδιομετρικές, Ατμοσφαιρικές και Γεωμετρικές Διορθώσεις Ψηφιακών Εικόνων, Τεχνικές Βελτιστοποίησης Εικόνων – Βελτίωση Ιστογράμματος, Φασματική Βελτίωση, Εφαρμογή Φίλτρων, Ταξινόμηση Δορυφορικών Εικόνων. Ερμηνεία Δορυφορικών Εικόνων: Οπτική ερμηνεία - Ερμηνεία Ψηφιακών Δεδομένων τη χρήση Ηλεκτρονικών Υπολογιστών. Οπτικά Δορυφορικά Συστήματα: - Περιγραφή Δορυφορικών Προγραμμάτων (LANDSAT, SPOT, IKONOS, QUICKBIRD κ.α.) - Εφαρμογές στην Τεκτονική Γεωλογία, Υδρογεωλογία και Υδρολογία, Γεωμορφολογία, Κοιτασματολογία, Φυσικές Καταστροφές - Εφαρμογές των Θερμικών Δορυφορικών Εικόνων. Δορυφορικά Συστήματα Ραντάρ: Εισαγωγή στην Θεωρία Ραντάρ - Γεωμετρία Εικόνων Ραντάρ - Ραντάρ συνθετικού ανοίγματος - Συμβολομετρία Ραντάρ (Βασικές Αρχές), Εφαρμογές Συμβολομετρίας Ραντάρ (Εντοπισμός Ασεισμικής, Προσεισμικής & Μετασεισμικής Εδαφικής Παραμόρφωσης, Παρακολούθηση Ηφαιστείων – Περιβαλλοντικές Εφαρμογές).

Β19, Γ20. ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΒΑΘΙΑΣ ΔΟΜΗΣ ΜΕ ΓΕΩΦΥΣΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣ

6^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

Εισαγωγή. Βαρύτητα και ισοστασία. Τεκτονική δομή του φλοιού της γης με τη συνδρομή της βαρυτικής μεθόδου. Διερεύνηση του φλοιού της γης με τη μέθοδο της σεισμικής διάθλασης. Στρωματογραφική και τεκτονική ερμηνεία του φλοιού της γης με σεισμική ανάκλαση. Αγωγιμότητα στερεού φλοιού και μανδύα. Μαγνητοτελλουρικές μέθοδοι και γεωμαγνητική βαθοσκόπηση. Τεκτονική ανάλυση με μαγνητοτελλουρικές μεθόδους. Ηλεκτρομαγνητικές μέθοδοι ελεγχόμενης πηγής. Παραδείγματα και εφαρμογές.

Β20. ΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

6^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΤΟΜΕΑΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ: Άλματα & Ολισθήσεις. Διάκριση ρηγμάτων. Γεωμετρική-περιγραφική ανάλυση ρηγμάτων. Κινηματική ανάλυση ρηγμάτων (Κινηματικοί Δείκτες).Δυναμική ανάλυση ρηγμάτων (Ανάλυση Τάσεων, Μέθοδοι Προσδιορισμού Εντατικού Πεδίου). Χρονική ανάλυση ρηγμάτων. Εντοπισμός ενεργών ρηγμάτων.

Β21. ΨΗΦΙΑΚΗ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑ- ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ

6^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΤΟΜΕΑΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ: Βασικές αρχές ψηφιακής χαρτογραφίας. Βασικές αρχές GIS. Λογισμικά ΣΓΠ. Προβολές χαρτών, συνήθη γεωγραφικά προβολικά συστήματα. Είδη δεδομένων ψηφιακής χαρτογραφίας (Raster, Vector).Κατηγορίες δεδομένων (αναλογικοί χάρτες, βάσεις δεδομένων, μετρήσεις υπαίθρου, δορυφορικές εικόνες, αεροφωτογραφίες κλπ). Μετατροπή δεδομένων σε διάφορες μορφές. Βάσεις Δεδομένων για ΣΓΠ. Προσδιορισμός και ανάλυση. Σχεδιασμός και λειτουργία. Βασικά και ειδικά πεδία. Εισαγωγή δεδομένων σε ΣΓΠ. Ψηφιοποίηση. Εισαγωγή στοιχείων από εξωτερικές πηγές. Εισαγωγή μετρήσεων υπαίθρου. Εισαγωγή δεδομένων Τηλεπισκόπισης. Επεξεργασία δεδομένων. Αξιολόγηση (Ποσοτική και ποιοτική ανάλυση). Διόρθωση. Διαχείριση. Συνδυασμός. Χωρική ανάλυση. Ψηφιακά μοντέλα αναγλύφου. Αρχές Δημιουργίας - Παρουσίασης ψηφιακού χάρτη. Αυτοματισμοί. Διαμόρφωση εφαρμογών ΣΓΠ. Σχεδίαση και διαμόρφωση χάρτη. Υπομνήματα. Χρωματικά μοντέλα, αντιστοίχιση σε θεματικά επίπεδα κλπ. Παραδείγματα εφαρμογών στους κλάδους των γεωεπιστημών. Είδη ψηφιακών χαρτών (γεωλογικοί, μορφοτεκτονικοί, γεωτεχνικοί, νεοτεκτονικοί, υδρογεωλογικοί, περιβαλλοντικοί, σεισμοτεκτονικοί, γεωφυσικοί κά). Τρισδιάστατες απεικονίσεις.

ΛΑΓΙΟΣ: Εισαγωγή στην Χαρτογραφία (Χαρτογραφία, Γενική Χαρτογραφία, Μαθηματική Χαρτογραφία, Χάρτης – Χαρακτηριστικά, Είδη Χάρτη, Κατηγορίες Χάρτη, Χαρτογραφικά Δεδομένα, Πηγές Δεδομένων). Χαρτογραφικές Απεικονίσεις - Γεωδαιτικά Συστήματα Αναφοράς (Γενικές Έννοιες, Κατηγορίες Χαρτογραφικών Απεικονίσεων – Παράμετροι, Γεωδαιτικά Συστήματα Αναφοράς – Παράμετροι, Χρησιμότητα στις Γεωεπιστήμες, στα Συστήματα Γεωγραφικών Πληροφοριών και την Τηλεανίχνευση). Εισαγωγή στην Μοντέρνα Χαρτογραφία – Ψηφιακή Χαρτογραφία (Ψηφιακή Χαρτογραφία , Εφαρμογή των Σ.Γ.Π. στην Χαρτογραφία, Διαφορές Συστημάτων Γεωγραφικών Πληροφοριών - Ψηφιακών Χαρτογραφικών Συστημάτων - Σχεδιαστικών Πακέτων μέσω Υπολογιστή, Χρησιμότητα της Ψηφιακής Χαρτογραφίας στις Γεωεπιστήμες). Εισαγωγή στα Σ.Γ.Π. (Γενικές Έννοιες, Δυνατότητες των Σ.Γ.Π., Είδη - Κατηγορίες - Μορφή - Πηγές Δεδομένων, Βάσεις Δεδομένων, Σύστημα Λήψης Αποφάσεων, Χρησιμότητα των Σ.Γ.Π. στις Γεωεπιστήμες). Επεξεργασία Διαφόρων Ειδών Δεδομένων [Εισαγωγή Δεδομένων, Διάκριση Θεματικών Επιπέδων Πληροφορίας, Διόρθωση Λαθών, Προσαρμογή σε Κοινό Χαρτογραφικό Σύστημα, Δόμηση Τοπολογίας, Ανάπτυξη - Διαχείριση Βάσης Δεδομένων]. Γενίκευση – Απλοποίηση Δεδομένων για τη Σύνθεση Χάρτη [Αντικείμενο Γενίκευσης, Αρχές - Παράμετροι Γενίκευσης, Απόδοση Δεδομένων – Σύμβολα, Σύνθεση Θεματικού ή Συνθετικού Χάρτη (Γεωλογικός Χάρτης, Τεκτονικός Χάρτης, Χάρτης Απεικόνισης Γεωφυσικών Αποτελεσμάτων, Σεισμολογικός Χάρτης κ.ά.), Παράμετροι Χάρτη, Ερμηνεία Χάρτη (Ποιοτική – Ποσοτική), Εφαρμογές]. Ψηφιακά Μοντέλα Αναγλύφου [Γενικές Aρχές, Χρησιμότητα - Εφαρμογές (Γεωπεριβαλλοντικές Μελέτες, Διαχείριση Φυσικών Καταστροφών, Γεωφυσική Έρευνα, Συμβολομετρία Ραντάρ, Ορθοφωτογραφίες κ.ά.)].

Β22. ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΤΗ ΓΕΩΦΥΣΙΚΗ

6^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

Διανυσματικός Λογισμός και συστήματα συντεταγμένων. Τανυστές, πίνακες, γραμμική άλγεβρα, συστήματα γραμμικών εξισώσεων, αντιστροφή, αποσύνθεση ιδιαζουσών τιμών. Απειροσειρές. Μιγαδική ανάλυση (μιγαδική άλγεβρα, Θεώρημα Cauchy). Διαφορικές εξισώσεις 1^ης και 2^ης τάξης. Συναρτήσεις Green. Κυματική εξίσωση, εξίσωση διάχυσης. δυναμική ρευστών, ταλαντώσεις απλών συστημάτων με σειριακά στοιχεία, ταλαντώσεις συστημάτων με κατανεμημένα στοιχεία (ελαστικές χορδές, γραμμές μεταφοράς). Ειδικές συναρτήσεις (Γάμμα, Bessel, Legendre, Laguerre, Πολυώνυμα Chebysef). Σειρές Fourier, Mετασχηματισμός Laplace. Μετασχηματισμός Fourier, φάσμα Fourier. Προσομοίωση φυσικών συστημάτων (μέθοδος ελαχίστων τετραγώνων, προσαρμογή ευθείας γραμμής σε δεδομένα, γενικευμένα ελάχιστα τετράγωνα, μη-γραμμικά ελάχιστα τετράγωνα).

Β24. ΝΕΟΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

6^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΤΟΜΕΑΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ: Νεοτεκτονική Γενικά. Διαφορές Παλαιάς και Νέας Τεκτονικής (νεοτεκτονικής). Σημασία της Νεοτεκτονικής περιόδου. Νεοτεκτονική Ανάλυση. Νεοτεκτονικές δομές & στοιχεία. Μονοδιάστατα ή γραμμικά στοιχεία. Δισδιάστατα στοιχεία ή επιφανειακές δομές. Τρισδιάστατες – Πλαστικές δομές και στοιχεία τους. Τρισδιάστατες θραυσιγενείς δομές. Ρηξιγενείς ζώνες. Γεωμετρική ανάλυση. Κινηματική ανάλυση. Κριτήρια της κινηματικής ανάλυσης. Μορφοτεκτονική. Τεκτονικά ελεγχόμενες γεωμορφές. Κρημνοί και κατά βάθος διάβρωσηΕισαγωγή (Πρωτογενείς Τεκτονικές Γεωμορφές Δευτερογενείς Τεκτονικές Γεωμορφές). Επιφάνειες Επιπέδωσης. Αναβαθμίδες. Κώνοι κορημάτων, πλευρικά κορήματα. Ενεργός τεκτονική και ποτάμια συστήματα. Συνσεισμικές διαφοροποιήσεις συστημάτων ποταμών. Βαθμιαίες αλλαγές στα συστήματα ποταμών. Τεκτονικές διαφοροποιήσεις σε αλλουβιακά ποτάμια. Επίμηκες προφίλ. Ποτάμιες μορφές - Δείκτης Μαιανδρισμού. Ποτάμια συστήματα σε Προ-Ολοκαινικούς Σχηματισμούς. Δείκτης ασυμμετρίας Υ/Δ. Δείκτης εγκάρσιας τοπογραφικής συμμετρίας. Ενεργός Τεκτονική και Μορφομετρικοί Δείκτες. Υψομετρική καμπύλη και υψομετρικό ολοκλήρωμα. Δείκτης μήκους κλάδων – Κλίσης. Μεταβολές ακτών Γραμμών. Γενικά (Πρωτογενείς ακτές - Δευτερογενείς ακτές). Ευστατισμός και Ευστατικές κινήσεις. Ο Όγκος των Λεκανών – Τεκτονοευστατισμός. Υδροϊσοστατικές κινήσεις. Ευστατισμός και μεταβολές του γεωειδούς. Αύξηση των ιζημάτων – Ιζηματοευστατισμός. Ο όγκος του ύδατος – παγετωνοευστατισμός. Δυναμική ανάλυση. Εισαγωγή στην παραμόρφωση. Φυσικομηχανικές ιδιότητες των πετρωμάτων. Παραμόρφωση και ταχύτητα άσκησης των τάσεων. Θραύση των πετρωμάτων. Εξέλιξη της Θραυσιγενούς παραμόρφωσης – Άμεσα – Έμμεσα κριτήρια. Μορφοτεκτονική δομή Μεσογείου. Φυσιογραφικές περιοχές και τα νεοτεκτονικά χαρακτηριστικά τους. Ανατολική Μεσόγειος. Ασταθείς συγκλίνουσες υποβυθιζόμενες περιοχές. Η ράχη της Μεσογείου. Το μέτωπο του Νείλου. Νεοτεκτονική εξέλιξη και Δομές του Ελληνικού χώρου. Χαρακτηριστικά του Ελληνικού τόξου. Νεοτεκτονικές μακροδομές Ελληνικού χώρου (Λεκάνες, κέρατα, ρηξιγενείς ζώνες). Τεκτονική και καρστικοποίηση. Είδη Φυσικογεωγραφικών – Υδρολογικών συστημάτων. Ενεργά Ρήγματα. Ρήγματα και σεισμικός κίνδυνος. Χαρακτηριστικά ενεργών ρηγμάτων στην ξηρά. Αναγνώριση ενεργών ρηγμάτων κάτω από τη θάλασσα. Μέθοδοι έρευνας ενεργών ρηγμάτων. Χαρακτηριστικά ενδεικτικά ρηγμάτωσης. Σύγχρονες μέθοδοι. Υπολογισμός της δραστηριότητας ρήγματος. Παλαιοσεισμολογία. Μέθοδοι. Εκσκαφές (Trench). Μορφολογία ρηξιγενών κρημνών. Αρχαιοσεισμολογία. Διαταραχή Υ/Δ. Δενδροχρονολόγηση. Νέες τεχνικές (υποθαλάσσια multi beam). Παλαιοκατολισθήσεις. Εκτίμηση σεισμικού μεγέθους από παλαιοσεισμολογικές τεχνικές. Νεοτεκτονικοί Χάρτες. Βασικές αρχές σύνταξης Χαρτών – κλίμακα εργασίας. Μεθοδολογία. Νεοτεκτονικοί χάρτες και σεισμική επικινδυνότητα.

Β26 ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ

5^Ο Εξάμηνο, 3 διδακτικές μονάδες, (3Μ+1Ε)

Το μάθημα αυτό παραθέτει εισαγωγικές γεωθερμικές έννοιες, καθώς και την συμβολή της Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής στην έρευνα και εντοπισμό γεωθερμικών πεδίων και περιλαμβάνει: Γεωθερμικά μεγέθη: Θερμοκρασία, θερμότητα, ενθαλπία, θερμική βαθμίδα, θερμική ροή, θερμικές ιδιότητες πετρωμάτων. Γεωθερμική ενέργεια: Πηγές θερμότητας, γεωθερμική βαθμίδα, μεταβολή έκλυσης θερμότητας με το βάθος, κατανομή περιοχών γεωθερμικού δυναμικού. Γεωθερμικό πεδίο: Πρότυπο δομής. Ταξινόμηση γεωθερμικών πεδίων. Επιφανειακές εκδηλώσεις γεωθερμικών πεδίων: Γεωθερμικά ρευστά, γεωθερμόμετρα. Γεωθερμική έρευνα: Στρατηγική έρευνας (αναγνώριση, γεωλογική και υδρογεωλογική έρευνα, γεωχημική έρευνα, Γεωφυσική έρευνα (μέθοδοι ανίχνευσης και εντοπισμού γεωθερμικών πεδίων), μετρήσεις και δοκιμές εντός γεωτρήσεων, διαγραφίες θερμοκρασίας και πίεσης). Αξιολόγηση γεωθερμικού δυναμικού. Εκμετάλλευση γεωθερμικών πεδίων.

Γ3. ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ

6^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΣΤΑΜΑΤΑΚΗΣ: Εισαγωγή στις πηγές παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα. Γαιάνθρακες. Ανόργανα συστατικά στους γαιάνθρακες. Σύσταση & αξιολόγηση στείρων υλικών και προϊόντων καύσης γαιανθράκων διεθνώς. Οργανικά συστατικά γαιανθράκων. Αέρια στους γαιάνθρακες. Αυτανάφλεξη. Φυσικά & χημικά χαρακτηριστικά γαιανθράκων. Τεχνικά χαρακτηριστικά των Ελληνικών κοιτασμάτων γιαανθράκων. Τύρφη-είδη τυρφώνων-χρήσεις. Λιγνίτες. Ταξινόμηση λιγνιτών. Η λιγνιτογένεση στον Ελλαδικό χώρο. Λιγνιτικά πεδία Πτολεμαϊδας-Φλώρινας & Μεγαλόπολης.. Λιθάνθρακας-Ανθρακίτης. Οι γαιάνθρακες στην Ευρώπη. Κοιτασματολογική έρευνα γαιανθράκων. Υδρογονάνθρακες. Δομή πετρελαιοβιομηχανίας. Γένεση-μετανάστευση πετρελαίου. Γεωλογικά χαρακτηριστικά πετρελαιοφόρων λεκανών. Θύλακες πετρελαίου. Η έρευνα υδρογονανθράκων στον Ελλαδικό χώρο. Πεδία Θάσου-Καβάλας & Κατακώλου. Γεωχημικά χαρακτηριστικά πετρελαιοφόρων πεδίων. Ραδιενεργά μεταλλεύματα. Σύγχρονες τάσεις στην κατανάλωση πυρηνικής ενέργειας. Ταξινόμηση αποθέσεων ουρανίου. Εμφανίσεις στην Ελλάδα. Γεωθερμικά ρευστά. Η γεωθερμική ενέργεια στην Ελλάδα.

Γ4. ΜΟΝΤΕΛΑ ΓΕΝΕΣΗΣ ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΩΝ

6^Ο Εξάμηνο, 5 διδακτικές μονάδες, (3Μ+2Ε)

Διδάσκονται οι πιο σύγχρονες γενετικές θεωρίες για ορισμένες κατηγορίες κοιτασμάτων: (α) Μαγματικά θειούχα, (β) Στοιχεία της ομάδας του λευκοχρύσου ή PGE , (γ) Χρωμίτη και (δ) Υδροθερμικά κοιτάσματα επιθερμικού τύπου, πορφυρικού τύπου, μεσοθερμικού τύπου, VHMS. Αναπτύσσεται ο ρόλος των πλέον σύγχρονων μεθόδων κοιτασματολογικής έρευνας (συμπεριλαμβανομένων σταθερών και ραδιενεργών ισοτόπων, ευγενών μετάλλων, σπανίων γαιών, χημισμού ορυκτών, ρευστών εγκλεισμάτων κ.α.), οι οποίες, σε συνδυασμό με το γεωτεκτονικό περιβάλλον σχηματισμού τους συμβάλουν στην ερμηνεία των μεταλλογενετικών διαδικασιών και την διαμόρφωση σύγχρονων κοιτασματογενετικών μοντέλων.

Γ5. ΥΠΟΓΕΙΑ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ

6^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ: Το πορώδες μέσο, το μέσο ασυνεχειών, το καρστικό μέσο. Η ροή σε πορώδη μέσα. Η ροή ως έχει (νόμοι Darcy και Laplace). Η ροή προς υδροληπτικό έργο. Υδραυλικές παραμετροι, υδραυλικά χαρακτηριστικά, απώλειες φορτίου και δοκιμαστικές αντλήσεις. Δίκτυα ροής. Υδραυλική των υδροληπτικών έργων σε μέσο ασυνεχειών. Το καρστικό μέσο (ροή, υδραυλική, καρστικά μοντέλα, υδροληπτικά έργα). Υδροδυναμική ανάλυση πηγαίων εκφορτίσεων. Χρονοσειρές και υδρογράμματα. Εξισώσεις Maillet, Tison κλπ. Υδραυλικά μοντέλα και ομοιώματα. Υδραυλική των μετώπων υφαλμυρώσεως. Υδραυλική διφασικών ροών (θερμές πηγές). Αποστραγγίσεις, υδρομαστεύσεις, αναρρυθμίσεις, συνδυασμένες υδατικές διαχειρίσεις.

Γ6. ΓΕΩΛΟΓΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ

8^Ο Εξάμηνο, 5 διδακτικές μονάδες, (3Μ+2Ε)

ΚΑΡΑΚΙΤΣΙΟΣ: Μνημεία της φύσης και Γεωλογική Κληρονομιά. Κατηγορίες Γεωλογικής Κληρονομιάς (αξιόλογες θέσεις απολιθωμάτων, ορυκτών και πετρωμάτων, αξιόλογα γεωλογικά φαινόμενα, γεωμορφές, γεωλογικοί σχηματισμοί και δομές). Καταγραφή, διατήρηση και προστασία Γεωλογικής Κληρονομιάς. Τεχνικές διατήρησης και ανάδειξης της. Εκπαίδευση-κατάρτιση.

Γ7. ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ

6^Ο Εξάμηνο, 6 διδακτικές μονάδες, (3Μ+3Ε)

ΣΤΑΜΑΤΑΚΗΣ: Εισαγωγή στα Βιομηχανικά Ορυκτά. Δομή των εταιρειών. Κοινά & Εξειδικευμένα ορυκτά (commodities & specialties). Λευκά ανθρακικά ορυκτά (ασβεστόλιθος, δολομίτης) & τάλκης/ παρουσία των ελληνικών βιομηχανιών στον συγκεκριμένο κλάδο λευκών ορυκτών, γένεση κοιτασμάτων, βιομηχανικές χρήσεις. Υλικά επιβράδυνσης της φωτιάς (fire-retardants)/το μοναδικό στον κόσμο κοίτασμα χουντίτη-υδρομαγνησίτη της Κοζάνης, Ελληνικές εταιρείες του κλάδου. Ζεολιθικοί τόφφοι/ δημιουργία ζεολίθων, χρήσεις του υλικού ως δομικός λίθος, πρόσθετο στα τσιμέντα, υπόστρωμα σε υδροπονία, πρόσθετο σε ζωοτροφές, οι εκμεταλλεύσεις στην Ελλάδα και διεθνώς. Διατομίτες/ ποιότητες υλικού, περιβάλλοντα σχηματισμού, κοιτάσματα σε διεθνές επίπεδο, η Ελληνική περίπτωση, κατεργασία του υλικού, χρήσεις ως φυσικά φίλτρα, πολύ-λειτουργικά φίλλερ, παραγωγή συνθετικών ορυκτών, παραγωγή μονωτικών δομικών υλικών, παραγωγή ελαφροβαρών αδρανών & ελαφρομπετόν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ιπτάμενη τέφρα, ποιότητες, δυνατότητες εμπλουτισμού, χρήσεις σε ελαφροβαρή δομικά, πρόσθετο στα τσιμέντα, η Ελληνική και η Ευρωπαϊκή περίπτωση. Φωσφορίτες/ Θαλάσσιοι, λιμναίοι, γένεση, εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα διεθνώς, κατεργασία, χρήσεις, παραπροϊόντα κατεργασίας (φωσφογύψος) και χρήσεις τους, προβλήματα κατεργασίας στο περιβάλλον (σελήνιο, ραδιενεργά στοιχεία, αρσενικό), οι ελληνικές αποθέσεις και οι εταιρείες λιπασμάτων. Βιομηχανικές άργιλοι / μπεντονίτης, ατταπουλγίτης, καολίνης, τρόποι δημιουργίας, εμπλουτισμού, βιομηχανικές χρήσεις, έρευνα και εξόρυξη από παλαιές και νέες εταιρείες του κλάδου στην Ελλάδα. Μήλος, το νησί των ορυκτών/περιγραφή των κυριότερων βιομηχανικών ορυκτών του νησιού όπως: περλίτης, μπεντονίτης, καολίνης, ποζζολανικοί τόφφοι ως πρόσθετα τσιμέντου, ζεόλιθοι, διατομίτες. Λιμναίοι εβαπορίτες όπως βορικά άλατα, θειικά και ανθρακικά άλατα νατρίου, σελεστίνης/ τρόποι σχηματισμού, μέθοδοι έρευνας, βιομηχανικές χρήσεις, η έρευνα στην Ελλάδα. Θαλάσσιοι εβαπορίτες, γύψος, ανυδρίτης, σελεστίνης, κοιτάσματα & εμφανίσεις στην Ελλάδα και την Κύπρο, εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην χώρα και βιομηχανικά προϊόντα τους στην οικοδομική. Αστριο-χαλαζιακά και άλλες πρώτες ύλες κεραμικής. Τα Ελληνικά κοιτάσματα και οι εταιρείες του κλάδου. Γρανάτες-Βολλαστονίτης / κοιτάσματα, χρήσεις, εμφανίσεις στην Ελλάδα, προοπτικές. Εξειδικευμένα Δομικά υλικά, ελαφροβαρή αδρανή, ελαφρομπετόν, δυνατότητα παραγωγής από παραπροϊόντα ή βιομηχανικά & μεταλλευτικά απορρίμματα, παραγωγή σε Ευρωπαϊκή κλίμακα, χρήσεις. Πρώτες ύλες παραγωγής κλίνκερ Τσιμέντου, φυσικά και συνθετικά πρόσθετα τσιμέντου, αδρανή, ποιοτικός έλεγχος, η επίδραση μαγνησίου στις αντοχές του τσιμέντου. Νέες τάσεις στα βιομηχανικά ορυκτά, παραγωγή ενισχυμένων πλαστικών, κεραμικών & φίλλερς. Μέθοδοι δειγματοληψίας, έρευνας εξόρυξης και επεξεργασίας, θραύση, κοσκίνιση, λειοτρίβηση, ξήρανση, χημική επεξεργασία επιφάνειας ή επεξεργασία αλλαγής της δομής, φρύξη. Η εμπορία των βιομηχανικών ορυκτών. Εκμετάλλευση βιομηχανικών ορυκτών και επιπτώσεις στο περιβάλλον.

Γ8. ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ ΣΤΟΝ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟ ΟΡΥΚΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΥΛΩΝ - ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΓΕΩΧΗΜΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΜΕ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ

8^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ: Θεμελιώδεις αρχές. Κατανομή των στοιχείων και διαδοχική αντικατάσταση. Γεωχημικές διασκοπήσεις. Λιθογεωχημική διασκόπηση ορυκτών. Αποσάθρωση και σχηματισμός εδάφους. Διεργασίες επιφανειακής απορροής. Δευτερογενής διασπορά (Eh-pH προσρόφηση). Γεωχημικές ανωμαλίες υπολειμματικού εδαφικού καλύμματος. Γεωχημικές ανωμαλίες εδάφους, ιζημάτων ρεμάτων, υδρογεωχημεία. Βιολογικές μέθοδοι διασκόπησης ορυκτών. Ατμογεωχημικές μέθοδοι. Ερμηνεία γεωχημικών δεδομένων, αναγνώριση γεωχημικών ανωμαλιών, γεωχημική χαρτογράφηση. Μέθοδοι υπολογιστή. Δημιουργία τράπεζας δεδομένων. Στατιστική επεξεργασία, διαχωρισμός πληθυσμών δειγμάτων με βάση τη θεωρία των πιθανοτήτων και ερευνητική ανάλυση δεδομένων, εκπόνηση γεωχημικών χαρτών.

Γ9. ΥΔΡΟΓΕΩΧΗΜΕΙΑ

6^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΤΟΜΕΑΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ: Βασικές υδροχημικές έννοιες. Ιοανταλλαγή. Ρόφηση. Οξειδοαναγωγικές διεργασίες. Υδροχημικές παράμετροι. Υπολογισμοί υδροχημικών παραμέτρων. Δειγματοληψία υπόγειου νερού. Αναλύσεις δειγμάτων νερού. Οργάνωση και μελέτη στοιχείων αναλύσεων νερού. Συστήματα ταξινόμησης των νερών. Υδροχημικά διαγράμματα. Υδροχημικοί χάτρες. Κριτήρια ποιότητας του νερού (πόσιμο, υδρευτικό, βιομηχανικό). Προβλήματα διάβρωσης – καθαλάτωσης. Επεξεργασία νερού. Μεταφορά διαλυμένων ουσιών και ρύπων στους υδροφόρους. Υδροχημικά μοντέλλα μεταφοράς.

ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ: Ο υδρολογικός κύκλος. Χημικό background. Το ανθρακικό σύστημα και έλεγχος του pH. Αργιλικά ορυκτά και ιοντοανταλλαγή. Οργανικές ενώσεις στα φυσικά νερά. Ισορροπία οξειδοαναγωγής σε φυσικά νερά. Ισορροπία πυριτικών ορυκτών και σχέσεις σταθερότητας. Αποσάθρωση και χημεία νερών. Όξινα νερά. Ισότοπα. Αλμυρά νερά και εξάτμιση.

Γ10. ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΟΡΥΚΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΥΛΩΝ

6^Ο Εξάμηνο, 2 διδακτικές μονάδες, (2Μ)

ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ: Σε ότι αφορά τις μεθόδους έρευνας –εντοπισμού ορυκτών πρώτων υλών αναπτύσσονται οι βασικές αρχές της μεθοδολογίας και των φάσεων που ακολουθούνται για την αναζήτηση τους. Δίνονται χαρακτηριστικά παραδείγματα γεωλογικής, φωτογεωλογικής, γεωχημικής και γεωφυσικής έρευνας, που οδήγησαν στην ανακάλυψη κοιτασμάτων. Περιγράφονται τα χαρακτηριστικά των φορέων έρευνας.Σε ότι αφορά την αξιολόγηση των ορυκτών πρώτων υλών δίδονται τα βασικά χαρακτηριστικά της προσφοράς και η διαδικασία έρευνας - αξιοποίησης Ορυκτών Πρώτων Υλών. Οικονομικοί παράμετροι και άλλα κριτήρια που λαμβάνονται υπ’ όψη στην πορεία έρευνας – αξιολόγησης και αξιοποίησης τους. Αξιολόγηση επενδύσεων στην πορεία της έρευνας και σχεδιασμού εκμετάλλευσης των Ορυκτών Πρώτων Υλών (η έννοια της χρηματικής ροής, της καθαρής παρούσης αξίας και του εσωτερικού συντελεστή απόδοσης επενδυόμενου κεφαλαίου) και βασικοί συντελεστές που την επηρεάζουν. Εκτίμηση του δείκτη κέρδους στην διάρκεια της διαδικασίας έρευνας των ορυκτών πρώτων υλών. Οι έννοιες του κοιτάσματος και του αποθέματος. Διαχρονική πορεία της ταξινόμησης σε κατηγορίες των αποθεμάτων Ορυκτών Πρώτων Υλών. Βιομηχανική αξία κατηγοριών αποθεμάτων Ορυκτών Πρώτων Υλών.

ΣΚΑΡΠΕΛΗΣ: Βασικές αρχές μεθοδολογίας στην έρευνα εντοπισμού κοιτασμάτων. Μοντέλα περιεκτικοτήτων – αποθεμάτων. Η τηλεπισκόπηση και η φωτογεωλογία στην έρευνα εντοπισμού. Δίνονται χαρακτηριστικά παραδείγματα γεωλογικής, γεωχημικής και γεωφυσικής έρευνας, που οδήγησαν στην ανακάλυψη κοιτασμάτων. Κύριοι οικονομικοί παράγοντες που επηρεάζουν την αξιολόγηση Ο.Π.Υ. Αξιολόγηση επενδύσεων στην έρευνα – εκμετάλλευση Ο.Π.Υ. Κατηγορίες αποθεμάτων. Βιομηχανική αξία κατηγοριών αποθεμάτων.

Γ11. ΜΕΤΑΛΛΟΓΕΝΕΣΗ ΕΛΛΑΔΑΣ

8^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

Αναφέρεται στις σημαντικότερες ορυκτές πρώτες ύλες του ελληνικού χώρου. Εξετάζονται οι συνθήκες σχηματισμού και η οικονομική σημασία τους για την ανάπτυξη της χώρας. Εξετάζονται επίσης τα προβλήματα έρευνας για εντοπισμό ορυκτών πρώτων υλών στην Ελλάδα. Διδάσκονται τα κύρια χαρακτηριστικά των σημαντικότερων κοιτασμάτων του ελληνικού χώρου, καθορίζονται οι γενετικές σχέσεις μεταξύ μεταλλευμάτων και φιλοξενούντων πετρωμάτων και το γεωτεκτονικό περιβάλλον σχηματισμού τους. Γίνεται αξιολόγηση των γεωλογικών, ορυκτολογικών και γεωχημικών δεδομένων για τα κοιτάσματα των Βαλκανίων γενικότερα, και ερμηνεύονται οι γεωδυναμικές διεργασίες και οι συνθήκες συγκέντρωσης μεταλλικών συστατικών και σχηματισμού κοιτασμάτων. Με την εφαρμογή της πληροφορικής γίνεται αξιοποίηση των διατιθέμενων πληροφοριών για την εκτίμηση του δυναμικού των διαφόρων συμπλεγμάτων σε μεταλλεύματα και τον οικονομικό και σύντομο εντοπισμό τους. Εξετάζονται τα προβλήματα έρευνας για τον εντοπισμό ορυκτών πρώτων υλών στην Ελλάδα και η οικονομική σημασία τους για την ανάπτυξη της χώρας.

Γ12. ΥΠΟΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΟΡΥΚΤΕΣ ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ

6^Ο Εξάμηνο, 2 διδακτικές μονάδες, (2Μ)

ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ: Το ιστορικό τα προβλήματα και οι προοπτικές της έρευνας-αξιοποίησης των υποθαλασσίων ορυκτών πόρων. Οι υποθαλάσσιες ορυκτές πρώτες ύλες σε σχέση με ορισμένα βασικά σημεία του νέου δικαίου για τη Θάλασσα. Γεωμορφολογία του θαλάσσιου βυθού και δυναμικό σε ορυκτές πρώτες ύλες. Δημιουργία και εξέλιξη του ωκεάνειου φλοιού στα πλαίσια της θεωρίας των λιθοσφαιρικών πλακών. Οι βασικές πηγέςκαι διαδικασίες της υποθαλάσσιας μεταλλογένεσης: Το θαλασσινό νερό-ορισμένα βασικά στοιχεία που αφορούν τον χημισμό του.- Τα υποθαλάσσια ιζήματα : βασικά στοιχεία που αφορούν την ταξινόμηση τους τον χημισμό τους και την κατανομή τους στον θαλάσσιο πυθμένα. Προέλευση των υλικών που προσφέρονται στο θαλάσσιο περιβάλλον και φαινόμενα που οδηγούν σε συγκεντρώσεις μετάλλων σε θαλάσσια περιβάλλοντα. Οι κυριότερες κατηγορίες των υποθαλάσσιων ορυκτών πρώτων υλών (Προσχωματικά κοιτάσματα - Φωσφωρίτες - Κόνδυλοι και επιφλοιώσεις Μαγγανίου και οξειδίων Μη-Fe. Πολυμεταλλικο σουλφίδια και μεταλλοφόρα ιζήματα - Υποθαλάσσια υδροθερμικά κοιτάσματα). Συσχετισμός μεταξύ υποθαλάσσιων κοιτασμάτων και η σχέση τους προς την ωκεάνεια εξέλιξη. Αξιολόγηση υποθαλάσσιων ορυκτών πρώτων υλών. Μέθοδοι απόληψης και περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την εκμετάλλευση των υποθαλασσίων ορυκτών πόρων. Μελλοντικές προοπτικές περειτέρω αξιοποίησης τους.

Γ14. ΟΡΥΚΤΟΓΕΝΕΣΗ - ΚΡΥΣΤΑΛΛΟΔΟΜΗ – ΚΡΥΣΤΑΛΛΟΧΗΜΕΙΑ

6^Ο Εξάμηνο, 3 διδακτικές μονάδες, (2Μ+1Ε)

ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑ: Δομή κρυσταλλικής ύλης. Δομή ατόμων και είδη δεσμών κρυστάλλων. Είδη κρυσταλλικών πλεγμάτων και συμμετρία κυψελίδων. Μελέτη κρυσταλλικής ύλης με ακτίνες-Χ. Φασματογραφία. Ισομορφία – Πολυμορφία.

Γ17. ΗΠΙΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

8^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑ: Η απαισιόδοξη πλευρά του ενεργειακού προβλήματος, όπως διαμορφώνεται με τις ανάγκες του σύγχρονου κόσμου & ο ρόλος των ήπιων (εναλλακτικών) μορφών ενέργειας. Κατηγορίες ήπιων μορφών ενέργειας (Γεωθερμία, Βιομάζα, Αιολική, Ηλιακή, κ.λ.π.). Συστήματα αξιοποίησης των ήπιων μορφών ενέργειας σε παγκόσμια κλίμακα σήμερα. Η αξιοποίηση των ήπιων μορφών ενέργειας στην Ελλάδα με επίκεντρο στα αιολικά & ηλιακά συστήματα (αιολικά πάρκα, φωτοβολταϊκά συστήματα). Τύποι αιολικών & ηλιακών συστημάτων.

ΓΕΩΦΥΣΙΚΗ: Το μάθημα αυτό παραθέτει εισαγωγικές γεωθερμικές έννοιες, καθώς και την συμβολή της Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής στην έρευνα και εντοπισμό γεωθερμικών πεδίων και περιλαμβάνει: Γεωθερμικά μεγέθη: Θερμοκρασία, θερμότητα, ενθαλπία, θερμική βαθμίδα, θερμική ροή, θερμικές ιδιότητες πετρωμάτων. Γεωθερμική ενέργεια: Πηγές θερμότητας, γεωθερμική βαθμίδα, μεταβολή έκλυσης θερμότητας με το βάθος, κατανομή περιοχών γεωθερμικού δυναμικού. Γεωθερμικό πεδίο: Πρότυπο δομής. Ταξινόμηση γεωθερμικών πεδίων. Επιφανειακές εκδηλώσεις γεωθερμικών πεδίων: Γεωθερμικά ρευστά, γεωθερμόμετρα. Γεωθερμική έρευνα: Στρατηγική έρευνας (αναγνώριση, γεωλογική και υδρογεωλογική έρευνα, γεωχημική έρευνα, Γεωφυσική έρευνα (μέθοδοι ανίχνευσης και εντοπισμού γεωθερμικών πεδίων), μετρήσεις και δοκιμές εντός γεωτρήσεων, διαγραφίες θερμοκρασίας και πίεσης). Αξιολόγηση γεωθερμικού δυναμικού. Εκμετάλλευση γεωθερμικών πεδίων.

Γ18. ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΚΑΡΣΤΙΚΗ ΓΕΩΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ

6^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΤΟΜΕΑΣ ΦΥΣ. ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ-ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ: Έννοια, θεωρίες και μέθοδοι έρευνας του καρστ. Προϋποθέσεις για τη δημιουργία και τη διαμόρφωση του καρστ: Λιθολογικές, στρωματογραφικές, τεκτονικές, παλαιογεωγραφικές, κλιματολογικές, ανθρωπογενείς. Επίδραση των νεοτεκτονικών και ευστατικών κινήσεων στο καρστ. Καρστικές διεργασίες. Επίπεδο βάσης και βάθος καρστικοποίησης. Υδρογραφία του καρστ. Τύποι του καρστ, ψευδοκαρστ. Δημιουργία και εξέλιξη επιφανειακών και υπόγειων καρστικών γεωμορφών. Καρστ και κλιματικές ζώνες. Παλαιοκάρστ. Οι κυριότερες καρστικές περιοχές του κόσμου. Το ελληνικό καρστ. Χρήση, αξιοποίηση (γεωργία, κτηνοτροφία, δάση, νερά, αναψυχή κλπ., προστασία και ορθολογιστική διαχείριση καρστικών περιοχών. Καρστικά σπήλαια: Σπηλαιογένεση, εξέλιξη, καταστροφή, προστασία, εξάπλωση και αξιοποίηση των σπηλαίων. Σπηλαιοαποθέσεις. Κλίμα σπηλαίων. Τα σημαντικότερα σπήλαια του κόσμου. Ελληνικά σπήλαια. Συγκέντρωση και επεξεργασία στοιχείων για τη βασική και εφαρμοσμένη έρευνα ελληνικών καρστικών περιοχών με χρήση Γ.Σ.Π.

Γ19. ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΤΡΟΛΟΓΙΑ

6^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑ: Τρόποι δειγματοληψίας υπαίθρου, γεωτρήσεων, μεταλλουργικής επεξεργασίας. Κονιοποίηση. Διαχωρισμός ορυκτών (κοκκομετρία, βαρυτικός – βαρέα υγρά, υδρομηχανικός, επίπλευση, μαγνητικός). Διαλυτοποίηση. Κλασικές μέθοδοι ανάλυσης. Σύγχρονες ενόργανες μέθοδοι ανάλυσης. Φασματοφωτομετρία απορρόφησης. Φλογοφωτομετρία. Φασματοσκοπία ατομικής απορρόφησης. Φασματοσκοπία εκπομπής με διέγερση πλάσματος. Φθορισιμετρία ακτίνων-χ. Ανάλυση με νετρονικη ενεργοποίηση. Ανάλυση με ηλεκτρονικό μικροαναλυτή. Ηλεκτρονική μικροσκοπία σάρωσης. Ηλεκτρονική μικροσκοπία διερχόμενης δέσμης. Καθοδοφωταύγεια. Φασματογραφία μάζης. Φασματογραφία υπέρυθρων. Πολαρογραφία. Ραδιογραφία. Φασματοσκοπία Μössbauer. Φασματοσκοπία πυρηνικού μαγνητικού συντονισμού. Φασματοσκοπία συντονισμού ηλεκτρονικού σπιν. Φασματοσκοπία Raman. Φασματοσκοπία Laser abilation. Μέθοδοι θερμικής ανάλυσης στη γεωλογία. Διαφορική θερμική ανάλυση. Διαφορική θερμιδομετρία σάρωσης. Θερμοσταθμική ανάλυση. Θερμομηχανική ανάλυση. Δυναμική μηχανική ανάλυση. Θερμομαγνητομετρία. Θερμοδιαστολική ανάλυση.

Γ22. ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΜΕΤΑΛΛΕΥΜΑΤΩΝ – ΜΙΚΡΟΘΕΡΜΙΔΟΜΕΤΡΙΑ- ΡΕΥΣΤΑ ΕΓΚΛΕΙΣΜΑΤΑ

6^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

Περιλαμβάνει εφαρμογές της Ποσοτικής Αναλυτικής Χημείας στις Γεω-επιστήμες και Βασικές αρχές Μικροθερμομετρικής ανάλυσης ρευστών εγκλεισμάτων (Ρ.Ε.). Προετοιμασία δειγμάτων. Μέθοδοι που βασίζονται στην μέτρηση της απορρόφησης ή εκπομπής ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, και χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό κυρίων - και ιχνοστοιχείων σε μεταλλεύματα, καθώς επίσης της χημικής σύστασης των ορυκτολογικών συστατικών αυτών. Μέθοδοι προ-εμπλουτισμού στοιχείων για τον προσδιορισμό ιχνοστοιχείων της τάξης ppb σε μεταλλεύματα. Πλεονεκτήματα-μειονεκτήματα μεθόδων. Κριτήρια αξιοπιστίας αποτελεσμάτων. Χαρακτηριστικά Ρ.Ε., Μικροθερμομετρική ανάλυση. Αλλαγές φάσεων με την μεταβολή της θερμοκρασίας (θέρμανση/Ψύξη). Αξιολόγηση αναλυτικών δεδομένων-Εφαρμογές.

Γ23. ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑ

6^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΑ: Δομικοί και Διακοσμητικοί Λίθοι – Μάρμαρα. Κεραμικά και πυρίμαχα υλικά. Λιπάσματα. Μονοκρύσταλλοι. Μονωτικά υλικά. Πολύτιμοι λίθοι. Προσθετικά υλικά. Συνδετικά υλικά – κονίες. Υαλουργία. Χρωστικές. Βιομηχανικά ορυκτά και πετρώματα (π.χ. Αδάμας, Αλουνίτης, Αμίαντος, Ανθρακικά πετρώματα, Άστριοι, Βωξίτης, Εβαπορίτες, Ζεόλιθοι, Κυανίτης, Μαγνησίτης, Μαρμαρυγίες, Ολιβίνης, Περλίτης, Σμύριδα, Τάλκης, Φθορίτης, Χαλαζίας). Εκμετάλλευσης ορυκτών πρώτων υλών στην Ελλάδα.

Γ24. ΙΖΗΜΑΤΟΓΕΝΕΙΣ ΛΕΚΑΝΕΣ & ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΕΣ

7^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΚΑΡΑΚΙΤΣΙΟΣ: Ιζηματογενείς λεκάνες και μηχανισμοί δημιουργίας τους. Πλήρωση ιζηματογενών λεκανών. Εξέλιξη ιζηματογενών λεκανών ανάλογα με το γεωδυναμικό τους πλαίσιο. Υδρογονάνθρακες στα πλαίσια των ιζηματογενών λεκανών. Μητρικά πετρώματα υδρογονανθράκων. Το σύνολο ταμιευτήρας-κάλυμμα. Μετανάστευση - Παγίδευση -Διαμετανάστευση. Πετρελαικές επαρχίες. Οι υδρογονάνθρακες στον Ελλαδικό χώρο.

ΤΟΜΕΑΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ: (Να μετονομαστεί Γεωλογία Πετρελαίων) Ιστορία της ερευνάς του πετρελαίου. Μερικά γενικά ιστορικά στοιχεία. Εξέλιξη των αρχών και τεχνικών της έρευνας πετρελαίου. Το γενικό πλαίσιο της Γεωλογίας Πετρελαίων. Σχέση της Γεωλογίας Πετρελαίων με τις βασικές επιστήμες. Χημεία και Γεωλογία Πετρελαίων. Φυσική και Γεωλογία Πετρελαίων. Βιολογία και Γεωλογία Πετρελαίων. Η σχέση της Γεωλογίας Πετρελαίων με την έρευνα και την παραγωγή. Οι φυσικές και χημικές ιδιότητες του πετρελαίου. Αργό πετρέλαιο. Χημισμός. Παραφίνες. Κυκλοπαραφίνες. Αρωματικοί υδρογονάνθρακες. Ετεροσυστατικά. Ταξινόμηση του αργού πετρελαίου. Μέθοδοι Εξερεύνησης. Γεώτρηση και ανάπτυξη. Κρουστικές γεωτρήσεις. Περιστροφικές γεωτρήσεις. Διάφοροι τύποι διατρητικών μονάδων. Διάφοροι τύποι μονάδων παραγωγής. Αξιολόγηση του σχηματισμού. Εφαρμογές των καταγραφών στην ανάλυση των φάσεων. Γεωφυσικές μέθοδοι έρευνας. Μαγνητικές μέθοδοι. Βαρυτικές μέθοδοι. Σεισμικές μέθοδοι. Πολυκάναλες σεισμικές τομές ανάκλασης. Γεωφυσικά σε γεωτρήσεις και τετραδιάστατα σεισμικά. Η κατακόρυφη σεισμική τομή (Vertical Seismic Profile, VSP). Σεισμικά 4D. Γεωλογία. Τηλανίχνευση. Οπτική τηλανίχνευση (visual remote sensing). Radar. Πολυφασματική ανίχνευση (multispectral scanning). Ανάλυση λεκάνης. Βασικές έννοιες. Μηχανική της λιθόσφαιρας. Φλοιός και μανδύας. Φλοιός (crust). Μανδύας. Ταξινόμηση ιζηματογενών λεκανών. Μηχανισμοί σχηματισμού λεκανών. Μηχανισμοί Υποβύθισης. Βαθμός Διατήρησης και Παλαιοτεκτονική Αναπαράσταση. Μηχανική Λιθόσφαιρας. Θερμική ροή: αγωγιμότητα και μεταφορά. Γεωθερμική βαθμίδα. Θερμική αγωγιμότητα συναρτήσει του χρόνου: η περίπτωση της ψύξης της ωκεάνιας λιθόσφαιρας. Λεκάνες και γεωτεκτονικά περιβάλλοντα. Καθεστώς Απόκλισης. Συνεχής διάνοιξη ωκεάνιων λεκανών και διαχωρισμός ηπείρων. Διεργασίες της διάνοιξης. Κοιλάδες λόγω σχισματοποίησης σε ηπειρωτικές περιοχές (ξηρά) (Terrestrial Rift Valleys). Πρωτο – ωκεάνιες Τάφροι Διάνοιξης. Καθεστώς εσωτερικού των πλακών. Αποθέσεις μετά τη σχισματοποίηση (Post – rift deposits). Ηπειρωτικές ανυψώσεις (rises) και αναβαθμίδες (terraces). «Ηπειρωτικά Αναχώματα» (Continental Embankments). Ενδοκρατονικές λεκάνες. Ηπειρωτικές Πλατφόρμες. Ενεργές ωκεάνιες λεκάνες. Ωκεάνια νησιά, ασεισμικές ράχεις και plateaus. Αδρανείς ωκεάνιες λεκάνες. Καθεστώς σύγκλισης. Συστήματα τόξου - τάφρου. Τάφροι. Λεκάνες Τάφρων – κατωφερειών. Λεκάνες μπροστά από το τόξο (Forearc basins). Λεκάνες εντός του τόξου (Intra arc basins). Οπισθολεκάνες τόξων. Εμπροσθοτάφροι Οπισθοδρομούντος τόξου (Retroarc Foreland Basins). Υπολειμματικές Ωκεάνιες λεκάνες (Remnant Ocean Basins). Περιφερειακές Λεκάνες Εμπροσθοτάφρων (Peripheral Foreland Basins). Λεκάνες Piggyback. Ενδοορεινές Λεκάνες Εμπροσθοτάφρων («Σπασμένες εμπροσθοχώρες») (Foreland Intramontane Basins, Broken Forelands). Καθεστώτα Μετασχηματισμού. Συστήματα οριζόντιας ολίσθησης (strike-slip). Διεφελκυστικές λεκάνες (Transtensional basins). Διαθλιπτικές λεκάνες (Transpressional basins). Διαπεριστροφικού τύπου λεκάνες (Transrotational basins). Εξέλιξη των λεκανών. Εξέλιξη της βύθισης. Γεωϊστορική ανάλυση (Van Hinte, 1978). Αποσυμπύκνωση (decompaction). Σχέσεις πορώδους – βάθους σε κανονικά συμπιεσμένα και υπερσυμπιεσμένα ιζήματα. Αποσυμπυκνωμένα πάχη. Τεκτονική βύθιση. Παλαιοβαθυμετρικές διορθώσεις. Ευστατικές διορθώσεις. Βάρος ιζημάτων. Υποβοήθηση της λιθόσφαιρας με κάμψεις στις φορτίσεις των ιζημάτων. Θερμική ιστορία. Ανθρακοποίηση. Πετρελαιογένεση. Μετρήσεις ανακλαστικής ικανότητας του βιτρινίτη. Η υπόθεση κοιτάσματος πετρελαίου (petroleum play). Γενικά. Το σύστημα του κοιτάσματος - Γένεση και μετανάστευση. Μητρικά πετρώματα. Το πετρελαϊκό κοίτασμα. Ταμιευτήρες. Στέγαστρα (Τάπες) (topseal, caprock). Παγίδες. Αλατούχος Τεκτονική. Διαπειρισμός – Αλατοκίνηση. Τύποι αλατούχων δομών. Διαπειρισμός στον Ελλαδικό χώρο. Έρευνες υδρογονανθράκων στον Ελληνικό χώρο.

Γ25. ΓΕΝΕΣΗ ΟΡΥΚΤΩΝ ΑΝΘΡΑΚΩΝ - ΑΝΘΡΑΚΟΠΕΤΡΟΓΡΑΦΙΑ

8^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΚΑΡΑΚΙΤΣΙΟΣ: Συμμετοχή των φυτών στη γένεση ανθράκων. Διάφοροι τύποι Moor (Βάλτων) με τις αντίστοιχες χλωρίδες. Τυρφώνες. Ανθρακοπετροτρογραφία. Πετρογραφία άνθρακα των σπουδαιοτέρων ελληνικών κοιτασμάτων. Μοντέλα και αναπαραστάσεις: α) σύγχρονων τυρφώνων, β) γεώδους άνθρακα, γ) λιγνιτών, δ) λιθανθράκων. Συνθήκες γένεσης ελληνικών κοιτασμάτων.

Γ26. ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ

7^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ: Αρχές χημικής ανάλυσης. Δειγματοληψία γεωχημικών διασκοπήσεων. Ειδική προπαρασκευή δειγμάτων. Χημικές μέθοδοι για τη διαλυτοποίηση γεωχημικών στοιχείων σε εδάφη, νερά, ιζήματα, βλάστηση και πετρώματα. Χημικές αναλύσεις με μεθόδους ιοντοανταλλαγής, βαρυτομετρίας, φασματοφωτομετρίας, φλογοφωτομετρίας. Οι μέθοδοι ενόργανης ανάλυσης περιλαμβάνουν φασματομετρία ατομικής απορρόφησης (A.A.S.), φασματοσκοπία πλάσματος αργού (I.C.P.), φασματοσκοπία εκπομπής ακτινοβολίας (Emission Spectroscopy), ανάλυση ενεργοποίησης (Activation Analysis), φασματομετρία φθορισμού ακτίνων Χ (XRF), χρωματογραφικές μέθοδοι. Φορητός αναλυτικός εξοπλισμός για αναλύσεις στο ύπαιθρο.

Γ27. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΥΔΑΤΙΝΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ – ΤΡΩΤΟΤΗΤΑ

8^Ο Εξάμηνο, 4 διδακτικές μονάδες, (2Μ+2Ε)

ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ: Το υδατικό περιβάλλον. Οι διακυμάνσεις της στάθμης επιφανειακών και υπογείων νερών. Συνδυασμένες υδατικές διαχειρίσεις (γενικά, παράμετροι του προβλήματος, θεμελιώδεις αρχές, γενικός προγραμματισμός υδατικής αξιοποιήσεως). Οι μεταβολές στην ποιότητα των υδατικών συστημάτων.Η τρωτότητα των υδατικών συστημάτων. Οι υδάτινοι αποδέκτες. Εσωτερική και Ειδική Τρωτότητα. Μηχανισμοί μεταφοράς των ρύπων. Μηχανισμοί αντιμετωπίσεως των ρύπων. Ανθρωπογενείς επιβαρύνσεις των υδάτινων αποδεκτών. Εκτίμηση και χαρτογράφηση τρωτότητας. Ζώνες προστασίας υδροληψιών. Ελληνική, Ευρωπαϊκή και Παγκόσμια νομοθεσία και πρακτική.

ΤΟΜΕΑΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ: Υδατικό περιβάλλον. Οι διακυμάνσεις της στάθμης επιφανειακών και υπόγειων νερών. Eκτίμηση επιφανειακού και υπόγειου υδατικού δυναμικού, χωροχρονική κατανομή και διαθεσιμότητα, ποιότητα. Συνδυασμένες υδατικές διαχειρίσεις (γενικά, παράμετροι του προβλήματος, θεμελιώδεις αρχές γενικός προγραμματισμός υδατικής αξιοποίησης). Έννοια και συνιστώσες της διαχείρισης υδατικών πόρων. Ανάλυση της ζήτησης νερού ανά χρήση, ποσοτικές και ποιοτικές διαστάσεις. Αρχές διαχείρισης σε επίπεδο χώρας και υδατικού διαμερίσματος. Τεχνικές διαχείρισης και συστήματα υποστήριξης αποφάσεων. Ολοκληρωμένη διαχείριση επιφανειακών και υπόγειων υδάτων σε επίπεδο υδατικού διαμερίσματος. Αντιμετώπιση ακραίων γεγονότων. Οι μεταβολές στην ποιότητα των υδατικών συστημάτων – Τρωτότητα – Εσωτερική και Ειδική Τρωτότητα. Οι υδάτινοι αποδέκτες. Μηχανισμοί μεταφοράς και αντιμετώπισης ρύπων. Ανθρωπογενείς επιβαρύνσεις των ρύπων. Ζώνες προστασίας των υδροληψιών. Ελληνική και Ευρωπαϊκή νομοθεσία και πρακτική. Στοιχεία οικονομικής ανάλυσης.

BACK TO THE HOME PAGE