Το Maurice Ewing χαρτογράφησε τα ρήγματα του Κορινθιακού

Πριν έρθει στην Ελλάδα το Maurice Ewing διεξήγαγε έρευνες στην Αρκτική

Στη εκδήλωση -με φόντο το 70,5 μέτρων αμερικάνικο ερευνητικό σκάφος- παρευρέθησαν και μέλη της διεθνούς ομάδας επιστημόνων που σκοπεύει να ερευνήσει με παρόμοιο τρόπο το βόρειο Αιγαίο, η πρώτη συνάντηση της οποίας ολοκληρώθηκε στις 31 Ιουλίου, στη Θεσσαλονίκη.

Πρώτος ομιλητής ήταν ο διευθυντής του Lamont-Doherty Earth Observatory, Michael Purdy, στο πανεπιστήμιο του Columbia, το οποίο χρησιμοποιεί το ερευνητικό σκάφος που ανήκει στο αμερικανικό NSF (National Science Foundation). O Michael Purdy, τόνισε μεταξύ άλλων, ότι ο κίνδυνος από τους σεισμούς δεν περιορίζεται από πολιτικά σύνορα και ότι οι επιστήμονες από όλο τον κόσμο θα πρέπει να συνεργάζονται όσο στενότερα μπορούν, για τη διερεύνηση των φυσικών αιτιών που προκαλούν τους σεισμούς.

Υπεύθυνοι της -διάρκειας 10 ημερών- χαρτογράφησης του Κορινθιακού κόλπου ήταν ο καθηγητής Brian Taylor, ο Alfred Hirn και η Μαρία Σαχπάζη, ερευνήτρια στο Γεωδυναμικό Ινστιτούτο. Ο Brian Taylor υπογράμμισε τις μεγάλες δυνατότητες του Maurice Ewing, το οποίο είναι εξοπλισμένο με ένα καλώδιο μήκους 6km. Τα δεκάδες γεώφωνα του καλωδίου συλλαμβάνουν τεχνητώς προκαλούμενα σεισμικά κύματα ανάκλασης. Οι καταγραφές αυτών των σημάτων συσχετίζονται από υπολογιστές σε μεγάλου μήκους τομές. Το βάθος των τομών αυτών, στις οποίες απεικονίζονται στρώματα, διαρρήξεις και ασυνέχειες του υπεδάφους, κυμάνθηκε -στην περίπτωση του Κορινθιακού- από 5 έως 15km. Αξίζει να σημειωθεί ότι το σκάφος μπορεί να φιλοξενήσει -εκτός από το 20μελές πλήρωμά του- έως 30 άτομα, τα οποία μπορούν να εργασθούν στα εργαστήριά του, που καταλαμβάνουν περίπου 235 τ.μ.Είναι η πρώτη φορά που το υπέδαφος του Κορινθιακού θα διερευνηθεί σε τέτοιο βάθος. Ετσι, εκτιμάται, ότι τα αποτελέσματα της έρευνας θα βοηθήσουν σημαντικά τους σεισμολόγους στην προσπάθειά τους να ρίξουν φως στον τρόπο γένεσης των σεισμών της ευρύτερης περιοχής.

Το συνολικό κόστος της έρευνας ανήλθε περίπου στα 100 εκατομμύρια, από τα οποία τα 95 δόθηκαν από το NSF.

Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν ο Naci Gorur, διευθύνων του Marine Research Scientific and Technical Research Council of Turkey και ο διευθυντής του Ινστιτούτου Υποθαλάσσιας Γεωλογίας (CRN) της Μπολόνια Enrico Bonatti.

Σειρά έχει το βόρειο Αιγαίο

Στην εκδήλωση μίλησε και η καθηγήτρια σεισμολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο κ. Ελευθερία Παπαδημητρίου, μέλος της συνάντησης εργασίας ερευνητών από διάφορες χώρες, που έγινε τις προηγούμενες ημέρες στη Θεσσαλονίκη. Ενα από τα σημαντικότερα αποτελέσματα της συνάντησης αυτής ήταν η συμφωνία μεταξύ των επιστημόνων (από ΗΠΑ, Ελλάδα, Τουρκία και Ιταλία) για κοινές έρευνες στο βόρειο Αιγαίο, με σκοπό την κατασκευή ενός λεπτομερούς υπεδαφικού χάρτη. Αυτό θα βοηθήσει σημαντικά την επιστημονική έρευνα σε διάφορους τομείς. Οι επιστήμονες που συμμετείχαν στις συζητήσεις της Θεσσαλονίκης, σκοπεύουν να υποβάλουν τα σχέδιά τους στις κυβερνήσεις των χωρών τους για έγκριση τους προσεχείς μήνες. Η κ. Παπαδημητρίου δήλωσε ότι η χρηματοδότηση της έρευνας (εφ΄ όσον εγκριθεί) δεν θα γίνει κατά ανάγκην από το κράτος, ενώ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο τα αποτελέσματα των ερευνών να χρησιμοποιηθούν και σε μελλοντικές έρευνες για ανίχνευση πετρελαίου στην περιοχή.

Τέλος, όπως διευκρινίστηκε κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, η χαρτογράφηση του υπεδάφους του βορείου Αιγαίου δεν θα γίνει με το Maurice Ewing, το οποίο αναχωρεί με τελικό προορισμό τον Ινδικό ωκεανό.

Πρόγνωση μεν, μέτρα για ασφαλείς κατοικίες δε(ν;)

Αρκετό φως στα ερωτηματικά της φωτογραφίας εκτιμάται ότι θα ρίξουν οι έρευνες στον Κορινθιακό.

Ο κόλπος του Κορινθιακού είναι η ταχύτερα διευρυνόμενη ηπειρωτική τάφρος του κόσμου, με μια ταχύτητα διάνοιξης (κατά τη διεύθυνση Βορράς-Νότος) που κυμαίνεται μεταξύ 1 έως 1,5 εκατοστών το χρόνο. Αυτή η ιλιγγιώδης -για τα μέτρα της γεωλογίας- ταχύτητα διάνοιξης της τεκτονικής τάφρου συνοδεύεται από ένα πλήθος επιφανειακών (εστιακού βάθους 6-10km) σεισμών σε μια από τις πιο σεισμογενείς περιοχές της Ελλάδας, όχι πολύ μακριά από την πυκνοκατοικημένη Αθήνα...

Ο Κορινθιακός έχει δώσει κατά το παρελθόν πολλούς και μεγάλους σεισμούς. Ενδεικτικά αναφέρουμε το σεισμό της 15ης Ιουνίου 1995 (μέγεθος 6,2) που προκάλεσε το θάνατο 25 ανθρώπων, ενώ σίγουρα δεν έχουν σβηστεί οι μνήμες του σεισμού μεγέθους 6,7 (Αλκυονίδες, 1981) που τρομοκράτησε τη μισή Ελλάδα.

Με δεδομένο, λοιπόν, ότι δύο από τους έξι πιο καταστροφικούς σεισμούς των τελευταίων είκοσι περίπου χρόνων¹ προέρχονται από την περιοχή αυτή, αναμένονται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τα αποτελέσματα των ερευνών που διεξήχθησαν από το Maurice Ewing.

Οπως, πάντως, τονίστηκε από την κ. Παπαδημητρίου, η έρευνα για την πρόγνωση των σεισμών, η οποία συσχετίζεται άμεσα με τη χαρτογράφηση του υπεδάφους στον Κορινθιακό και μελλοντικά στο βόρειο Αιγαίο, παρά την πρόοδο των τελευταίων ετών, δεν μπορεί παρά να συνοδεύεται από κατάλληλα μέτρα για την αντισεισμική θωράκιση της χώρας.

Αλλωστε, προσθέτουμε εμείς, η τεχνογνωσία για πιο ανθεκτικές κατασκευές υπάρχει ήδη και το μεγαλύτερο κόστος εφαρμογής της φαντάζει ελάχιστο μπροστά στο δράμα όλων αυτών των συνανθρώπων μας, οι οποίοι θρηνούν ακόμα τα αγαπητά τους πρόσωπα που έχασαν κατά το μεγάλο σεισμό του 1999.

Γι΄ αυτό και μόνο το λόγο, η ''προγνωσιολογία'' που κατά καιρούς συναγωνίζεται σε ακροαματικότητα σέξι οδοντιάτρους στα σόου των δελτίων ειδήσεων, θα μπορούσε να μοιραστεί λίγη από τη δημοσιότητά της με:

Ø τη συνέπεια των ελέγχων για την εφαρμογή -και πιθανώς την ανάγκη βελτίωσης- του νέου αντισεισμικού κανονισμού

Ø την πρόοδο του προγράμματος για μικροζωνικές μελέτες στις μεγαλουπόλεις

Ø την αποκατάσταση των πληγέντων από παλιότερους σεισμούς

Ø και την ''αποφελαχοποίηση'' μερίδας του πληθυσμού, η οποία γνωρίζει για μερικά φυσικά φαινόμενα πολύ λιγότερα από ό,τι για τις κάρτες Ταρώ.

Αλλωστε, για την κοινωνική και όχι μόνο την προσωπική πρόοδο υποτίθεται ότι πρέπει να μοχθεί ο πολιτικός κόσμος και η επιστημονική κοινότητα μιας χώρας.

¹Οι άλλοι τέσσερις ήταν στη Θεσσαλονίκη το 1978, στην Καλαμάτα το 1986, την Κοζάνη το 1995 και βέβαια -ο καταστροφικότερος της σύγχρονης ιστορίας- στην Αθήνα το 1999.

Flash.gr